Kouchner zei vorige maand dat de wereld „zich op het ergste moet voorbereiden”, met name „oorlog”, als Iran vasthoudt aan zijn recht op uraniumverrijking. Kouchner zwakte naderhand zijn woorden af en zei dat hij alleen had willen zeggen dat de zaak ernstig is en dat de inzet van militaire middelen moet worden voorkomen. In de tv-uitzending werd gezegd dat Kouchner „irreële en onverantwoordelijke opmerkingen” had gemaakt en dat formeel was geprotesteerd.Frankrijk is sinds de ambtsaanvaarding van president Nicolas Sarkozy een rechtsere koers ingeslagen en heeft zich achter Washington geschaard met een harder beleid ten aanzien van Iran. Sarkozy beschuldigde Iran vorige maand rechtstreeks van het streven naar een atoombom. De Franse premier François Fillon zei gisteren in het Franse parlement dat de wereld Iran ervan dient te overtuigen dat het geen atoomwapens moet ontwikkelen, omdat het daarmee niet zijn veiligheid vergroot maar juist verkleint.

Ondertussen waarschuwde de buitenlandcoördinator van de Europese Unie, Javier Solana, Iran dat de EU vooruitgang wenst te zien in de onderhandelingen over het atoomprogramma. Als op korte termijn geen schot in de zaak komt, dreigen voor het einde van het jaar nieuwe sancties, zei Solana in het Europees Parlement.

Solana zei dat op twee niveaus met Teheran wordt gepraat, via het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) in Wenen en rechtstreeks, en dat resultaat niet langer kan uitblijven. „We kunnen niet blijven wachten en we moeten vooruitgang boeken”, aldus de EU-bewindsman. „Het risico van meer sancties bestaat (…) en dat moet duidelijk overkomen.”

In Rome liet de Italiaanse premier Romano Prodi tegelijkertijd een heel ander geluid horen. Prodi zei dat een overeenkomst tussen het IAEA en Iran ruimte heeft gecreëerd die moet worden benut voordat nieuwe sancties worden overwogen. „We moeten ons voordeel doen met deze ruimte”, zei Prodi.

Hij wees erop dat vanuit de internationale gemeenschap altijd is gesteld dat diplomatie te prefereren is boven sancties, en dat Teheran met het akkoord duidelijk de weg van de dialoog heeft gekozen. „We wilden onderhandelingen beginnen; nu zijn er onderhandelingen, dus laten we aan de slag gaan zodat resultaat kan worden geboekt”, aldus de Italiaanse premier.

Italië onderhoudt traditioneel nauwe betrekkingen met Iran. Zo is het Italiaanse olie- en gasbedrijf Eni SpA nadrukkelijk aanwezig op de Iraanse aardgasmarkt. Rome lijkt daardoor voor een andere benadering te kiezen dan andere EU-lidstaten, zoals Frankrijk. Prodi lijkt ook de mogelijkheid van sancties buiten de Verenigde Naties om, zoals gesuggereerd door Washington, Parijs en Londen, van de hand te wijzen. Hij stelde dat Italië vasthoudt aan de VN als het forum dat bij uitstek bevoegd is over sancties te beslissen. Aangenomen wordt dat de kwestie op 15 oktober op een EU-top aan de orde komt.

Rusland en China bedongen vorige week in de VN-Veiligheidsraad een uitstel van twee maanden voor eventuele nieuwe sancties tegen Iran.