Kremlinologie is de ’wetenschap’ die zich bezighoudt met de interpretatie van de machtsspelletjes en ondoorzichtige gebeurtenissen binnen het Russische machtsapparaat, dat zetelt in het Kremlin. Kremlinologie was vooral populair ten tijde van de Sovjet-Unie, maar aangezien de machtsintriges in het postcommunistische Rusland even ondoorgrondelijk zijn als voorheen, hoeven kremlinologen nog niet zonder werk te zitten.De grote kwestie die de Kremlinkenners al maandenlang bezighoudt, is die van de opvolging van Vladimir Poetin. De ambtstermijn van het Russische staatshoofd loopt begin volgend jaar af en volgens de grondwet mag hij zich niet opnieuw kandideren - hoewel zijn omgeving en het Russische volk dat graag zouden zien.

Nu zou het voor de autocratisch regerende Poetin natuurlijk een koud kunstje zijn om de grondwet te veranderen en een nieuwe termijn mogelijk te maken. De ex-KGB’er wenst echter een schijn van democratie op te houden en wil uiteraard niet worden vergeleken leiders van andere voormalig Sovjetrepublieken die ongegeneerd de constitutie wijzigen om in het zadel te kunnen blijven. Iemand als Aleksander Loekasjenko bijvoorbeeld, de president van Wit-Rusland, door velen de ”laatste dictator van Europa” genoemd.

Vandaar dat Poetin een elegantere manier moet zoeken om aan de macht te blijven. Dat hij dat laatste wil, staat immers buiten kijf. Meerdere malen heeft de hoogste baas in het Kremlin verklaard ook na afloop van zijn ambtstermijn invloed te willen blijven uitoefenen op het politieke landschap in Rusland. Op de vraag in welke hoedanigheid, blijft hij het antwoord tot dusver schuldig.

Een eerste aanzet tot een antwoord gaf Poetin mogelijk gisteren, toen hij bekendmaakte bij de komende parlementsverkiezingen de lijst te zullen aanvoeren van zijn eigen partij, Verenigd Rusland. Daarnaast sloot hij niet uit dat hij het ambt van premier op zich zou nemen.

Met deze nieuwe gegevens konden kremlinologen weer druk aan de slag. Een van de scenario’s die nu de ronde doet, luidt als volgt: Na de parlementsverkiezingen treedt president Poetin terug om premier te worden. Volgens de Russische grondwet mag iemand die een overheidsambt bekleedt namelijk geen parlementslid zijn. Dat zou dan betekenen dat de onlangs tot premier benoemde Viktor Zoebkov automatisch de nieuwe president wordt en volgend jaar maart door het volk kan worden gekozen.

Weliswaar is een premier in Rusland slechts een verlengstuk van de president en heeft eerstgenoemde feitelijk niets te zeggen, maar ook daarvoor hebben kremlinologen een verklaring. De 66-jarige Zoebkov geldt als zwak en kleurloos en zal zeker geen tweede termijn als president ambiëren. Niet uitgesloten is dat hij zelfs al eerder zijn functie neerlegt. Dat zou dan betekenen dat Poetin -op zijn laatst in 2012- opnieuw als staatshoofd kan aantreden.

Mocht er een kink in de kabel komen, dan heeft Poetin nog altijd een troef achter de hand: een twee derde meerderheid in het parlement, waarmee hij de grondwet kan wijzigen en het ambt van premier kan versterken ten koste van het presidentschap. Want die meerderheid in de Doema lijkt Verenigd Rusland niet meer te kunnen ontgaan nu de populaire Poetin zelf de kar gaat trekken.

Of het geschetste scenario werkelijkheid wordt, moet worden afgewacht. De wegen van het Kremlin zijn ondoorgrondelijk. Zelfs voor de meest doorgewinterde kremlinologen.

Eén ding lijkt echter zeker: Poetin behoudt de macht. Mogelijk levenslang. Net zoals zijn voorgangers in de Sovjet-Unie.