PvdA ziet af van referendum
DEN HAAG (ANP) – De PvdA-fractie vindt het niet nodig een referendum te houden over het nieuwe EU-verdrag. Ze sluit zich daarmee aan bij het kabinetsbesluit van vrijdag. Volgens fractieleider Tichelaar heeft het nieuwe verdrag geen grondwettelijk karakter en hoeft er dus geen volksraadpleging te komen.
De fractie had dinsdag een urenlange vergadering nodig om tot haar besluit te komen. Een klein groepje PvdA-Kamerleden wilde wel een referendum. Dat zijn in ieder geval Samsom, Kalma, Van Dam en Vos. Zij legden zich uiteindelijk bij de meerderheid neer. Er vond geen stemming plaats.In het PvdA-verkiezingsprogramma staat dat voor „een nieuw (grondwettelijk) verdrag een nieuw referendum nodig is". Tichelaar leek daar enkele maanden terug nog aan vast te willen houden, al maakte hij ook toen een voorbehoud.
De PvdA hoopt met haar opstelling coalitiepartner CDA, die net als de ChristenUnie fel tegen een referendum is, gunstig te stemmen voor een compromis over de versoepeling van het ontslagrecht. Tichelaar noemde het plan van minister Donner (Sociale Zaken) over dit onderwerp vorige week onaanvaardbaar.
Volgens Tichelaar is er geen geheim akkoord met het CDA over het ontslagrecht. Volgens ingewijden hebben de PvdA-ministers in het kabinet wel gezinspeeld op een uitruil tussen referendum en ontslagrecht, maar wilden de CDA-bewindslieden daar niets van weten.
Toch denken PvdA-bronnen dat een vergelijk over het ontslagrecht makkelijker is geworden nu de PvdA het CDA tegemoet is gekomen over het referendum. „Bij de eerste overtreding in het strafschopgebied fluit de scheidsrechter misschien nog niet, maar bij de tweede wel", zegt een PvdA’er.
Premier Balkenende is ingenomen met het besluit van de PvdA-fractie, zo liet hij via een woordvoerder weten. Ook de fracties van het CDA en de ChristenUnie zijn blij.
Een flink deel van de oppositie heeft geen goed woord over voor de draai die de PvdA in haar ogen heeft gemaakt. SP-Kamerlid Van Bommel is „perplex" en spreekt van „angsthazenpolitiek". Volgens PVV-leider Wilders hebben de sociaaldemocraten „een ruggengraat van banaan". Fractieleider Halsema van GroenLinks verwijt Tichelaar kiezersbedrog. Volgens D66-leider Alexander Pechtold is het PvdA-besluit „slecht voor Europa en slecht voor de democratie". Ook de Jonge Socialisten in de PvdA zijn „verbijsterd over de blokkade van de PvdA-fractie van het referendum".
De SP houdt eraan vast om een initiatiefwet voor een referendum in te dienen. Die kan nu op steun rekenen van PVV, GroenLinks en D66, maar dat is onvoldoende voor een meerderheid. De SP wil ook nog een spoeddebat met Balkenende over geruchten dat het kabinet een initiatiefwet voor een referendum hoe dan ook niet zou hebben willen uitvoeren.