De EU-bestuurder sprak maandag in Salzburg tijdens een conferentie van politici en topmensen uit het bedrijfsleven. De Ieren mogen binnenkort, waarschijnlijk eind volgende maand, voor de tweede maal naar de stembus om hun mening te geven over het genoemde document, dat spelregels bevat voor het functioneren van de Unie na de toetreding, in 2004, van een tiental kandidaat-lidstaten.

Opiniepeilingen geven aan dat een kleine meerderheid van de 3,9 miljoen burgers een positief oordeel zal vellen. Maar bijna de helft van de kiezers zegt nog geen definitief standpunt te hebben bepaald. Vorig jaar werd in een eerste referendum het eind 2000 door de regeringsleiders tot stand gebrachte akkoord met 54 tegen 46 procent verworpen. Tegenstanders vrezen dat de invloed van Dublin kleiner zal worden en dat wellicht de traditionele neutraliteit verloren gaat.

Als er opnieuw een ”nee” uit de bus rolt, betekent dat onherroepelijk vertraging voor de uitbreiding. „De Ieren beslissen over het lot van dat project”, aldus Verheugen. Hij kan zich naar zijn zeggen echter niet voorstellen dat juist dit land, waar de mensen volop hebben geprofiteerd van het EU-lidmaatschap, een blokkade zal opwerpen.

Premier Drnovsek van Slovenië, een van de aspirant-leden, waarschuwde in Salzburg dat uitstel fataal kan zijn voor de plannen om de Unie te vergroten. „Het enthousiasme in de beoogde lidstaten zal dan wegebben, de situatie wordt dan erg moeilijk”, voorspelde hij. Zijn Hongaarse ambtgenoot Medgyessy daarentegen verklaarde maandag, na overleg in Brussel, dat hij het bereiken van een goede deal over de landbouw en de financiële aspecten, twee resterende knelpunten, belangrijker vindt dan het handhaven van het tijdschema.

De Bulgaarse president Parvanov drong in Salzburg bij de EU erop aan een streefdatum vast te leggen voor de toetreding van ook zijn land en van Roemenië. Deze twee kandidaten zijn nog niet gereed om in 2004 aan te haken. Zij mikken erop in 2007 de overstap te maken.