EU-studie bepleit later stoppen met werken
Het verhogen van de leeftijd waarop werknemers daadwerkelijk met pensioen gaan is de beste manier om de gevolgen van de vergrijzing op te vangen. Dat staat in een studie die de Europese Commissie woensdag heeft gepresenteerd.
Door de veroudering van de bevolking in de komende decennia dreigt de gemiddelde welvaart fors te dalen, terwijl de uitgaven voor sociale zekerheid en pensioenen sterk zullen stijgen, blijkt uit de studie. Maatregelen als het verder gezond maken van de overheidsfinanciën en het bevorderen van de economische groei bieden wel soelaas, maar zijn niet voldoende.
Het is veel effectiever om mensen langer aan de slag te houden. Formeel ligt de pensioenleeftijd overal in de Europese Unie op 65 jaar, maar in de praktijk stoppen werknemers gemiddeld rond hun 58ste met werken, doordat ze vervroegd met pensioen gaan of een arbeidsongeschiktheidsuitkering krijgen.
Als iedereen tot zijn 65ste doorwerkt, dan heeft dat heeft duidelijk gunstige gevolgen voor de welvaart en de overheidsfinanciën. De welvaart per hoofd van de bevolking zou stijgen met 8,7 procent in 2030 en met 13,1 procent in 2050. De uitgaven voor sociale zekerheid zouden de komende vijftig jaar slechts gering oplopen (van 16,1 naar 20,5 procent). Ook de overheidsuitgaven voor pensioenen zouden maar licht stijgen (van 10,5 nu naar 13,4 procent in 2050). Verder zouden de consumptieve bestedingen van werkenden en gepensioneerden flink toenemen.
Nederlandse vrees
Wat de financiering van de pensioenen betreft pleit de studie voor een mix van een omslagstelsel (de werkenden van nu betalen voor de gepensioeneerden van nu) en een kapitaaldekkingsstelsel (waarbij voor elke toekomstige gepensioneerde wordt gespaard). Nederland kent al een dergelijk systeem, maar in veel EU-lidstaten bestaat alleen een omslagstelsel.
In Nederland bestaat de vrees dat in landen als Italië en Frankrijk de pensioenen op den duur vrijwel onbetaalbaar worden. Omdat Nederland via de euro aan die landen gekoppeld is, kan dat tot inflatie en dus waardevermindering van de Nederlandse pensioenen leiden.