In het opinieartikel van 13 september wordt de noodklok geluid over de positie van leraren in het onderwijs. Terecht wordt een aantal oorzaken genoemd, zoals het verlies van normen en waarden, die helaas niet alleen gelden voor het onderwijs, maar ook voor vele andere groepen in de samenleving. Denk maar aan de zorg, de politie, de ambtenaren van de sociale dienst, de ambulancedienst enzovoort. Na deze claim uit de onderwijswereld kunnen we een nieuwe golf verwachten die alleen de inflatie zal opjagen.De positieve punten van het onderwijs worden niet genoemd. In het bedrijfsleven wordt meer verdiend ja, maar mag dat? In het onderwijs geen gevaar voor faillissement van het bedrijf; geen gevaar voor ontslag bij inkrimping van de werkzaamheden; werknemers in het bedrijfsleven hebben een beperkt aantal vakantiedagen in vergelijking met het onderwijs; in het onderwijs meestal geen lange reistijden, dus geen fileleed. De goede leerkrachten besteden veel tijd aan voorbereiding en nazorg, maar er zijn ook vele leerkrachten die er de kantjes van aflopen, of die geen orde kunnen houden en die van de leerlingen een dikke onvoldoende zouden krijgen. Wie als goede leerkracht lessen of een klas overneemt, heeft heel wat op te ruimen.

De narigheid zit niet alleen in de houding van de leerlingen, maar ook bij de overheid en de opleiding van leerkrachten. Het is niet handig als de geschiktheid van een toekomstige leerkracht pas in het laatste opleidingsjaar goed wordt gescreend. Daarbij komt nog dat veel ballast wordt aangeleerd.

Het onderwijs in Nederland scoort nog ruim voldoende, ondanks de ellende van de voortdurende zogenaamde nieuwe impulsen en veranderingen in het onderwijs van iedere nieuwe regering, die beter zou moeten luisteren naar de gewone vrouw of man in het onderwijsveld. Veel onderwijsvernieuwingen moesten weer teruggedraaid worden omdat ze in de praktijk niet werkten. De proeven worden genomen met veel extra geld en aandacht, maar de stille werkers in het veld moeten het zonder extra’s doen. Veel geld en tijd zijn besteed aan een onderwijsleerplan voor iedere school, dat na afloop voor altijd in de kast verdween.

Natuurtalent
Ook de geschiktheid voor het vak ligt niet alleen aan het niveau van opleiding van de leerkracht. Mijn ervaring is dat leraren die in de avonduren moeizaam aktes haalden vaak beter presteerden dan academisch gevormde leerkrachten. Het belangrijkste is de liefde en aandacht voor de leerling en een beetje natuurtalent. Daarbij komt dat iedere goede leerkracht nog niet een goede directeur is. Veel schoolhoofden schieten in het management tekort. Het werken in een fijn team werkt door in de prestaties van de school.

Uiteraard mogen we de situatie ter plaatse niet vergeten, immers een volksschool in Amsterdam heeft waarschijnlijk meer moeilijkheden dan een reformatorische streekschool.

De oplossing van het probleem is verre van eenvoudig omdat de oorzaak van de meeste problemen bij de ouders thuis ligt. De oproep tot een strenger opvoeden komt wel erg laat. Hopelijk niet te laat. Met alleen geld komen we er niet uit.

De auteur was eerder wethouder onderwijszaken in Driebergen en actief in bestuurs- en directiefuncties in het onderwijs.