„Stel hart en huis open voor moslims”
HEVERLEE - Het gebeurt, zegt ze, regelmatig dat Turken dertig jaar in Duitsland hebben gewoond, weer terugkeren naar hun geboorteland en nog nooit een Duitse woonkamer van binnen gezien hebben. Prof. dr. Christine Schirrmacher vindt dat een gemiste kans voor de kerk. Ze pleit ervoor dat christenen moslims accepteren als medeburgers. „Stel hart en huis voor hen open.”
Prof. Schirrmacher is hoogleraar religieuze studies en missiologie aan de Evangelische Theologische Faculteit (Heverlee) en academisch directeur van het Instituut voor Islamstudies in Bonn. Ze kent het grote onderscheid tussen christendom en islam op het punt van de Drie-eenheid en de verzoening in Jezus Christus, maar haar advies is: begin niet met deze punten die verschil maken. „Leer moslims menselijk te bejegenen, als burgers en vreemdelingen. Moslims zijn voor westerlingen, ook voor christenen, nog te bedreigend, omdat zij ze niet kennen. Mensen in het Westen weten bitter weinig van de islam.”Wees richting moslims ook nooit negatief over de Koran en Mohammed, stelt de Duitse hoogleraar. „Dat hoeft ook niet. Met moslims spreek je gauw over God, veel natuurlijker dan met mensen in het Westen.”
De Persoon van Jezus Christus, Die moslims niet als God erkennen, brengt volgens prof. Schirrmacher enerzijds verwijdering, anderzijds ook toenadering. „Als je met moslims over Jezus spreekt, reageren zij altijd positief. De moslim eert Jezus namelijk als een profeet, zelfs als de enige profeet die geen zonden heeft gedaan. Het is mijn ervaring dat wanneer je bij moslims Jezus ter sprake brengt, zij nieuwsgierig zijn wat Jezus voor christenen betekent. Wil je daarentegen beginnen met Mohammed, de Koran of de politieke situatie in het Midden-Oosten, dan krijg je snel de meningen tegenover elkaar en wordt het gesprek geblokkeerd. Spreek daarom liever positief over datgene wat je zelf gelooft over Jezus en de Bijbel.”
Angst
In het Westen heerst veel angst voor moslims, weet prof. Schirrmacher. „Mensen voelen zich bedreigd en verbinden de islam met terrorisme en geweld. Maar de moslims die je persoonlijk kent, zijn veelal heel anders. Het zijn vaak mensen die in rust willen leven en niets met terreur te maken willen hebben. Deze moslims zijn gewone, normale mensen, gericht op vrede en vriendschap.”
Het Westen heeft alle moeite om een gedegen antwoord te geven op de islam, aldus de hoogleraar. „Men praat over integratie, maar weet niet wat dit betekent. Integreren waarin? We moeten spreken over de waarden in de samenleving, zoals tolerantie, mensenrechten en de positie van vrouwen. Het probleem is dat de islam deze waarden wel erkent, maar anders definieert.”
Zo betekent tolerantie voor de islam dat christenen in islamitische landen geduld worden, maar niet dezelfde rechten hebben als moslims. Datzelfde geldt de positie van de vrouw. „De vrouwen hebben rechten en vrijheden en genieten bescherming, maar dat alles onder de zorg van de man. Moslims vinden het een plicht dat de man voor de vrouw zorgt, wat volgens hen in het Westen lang niet altijd gebeurt.”
Een moeilijk punt is ook de onmogelijkheid voor moslims om over te gaan tot het christendom. „De afval van de islam wordt volgens de sharia gestraft met de dood. Maar in islamitische landen wordt deze straf nooit uitgevoerd via de rechtbank, maar via de familie. De samenleving accepteert de overgang naar een andere religie gewoon niet en beschouwt dat als verraad. Daarom zijn veel moslims naar het Westen gevlucht.”
Zoektocht
Moslims zijn op zoek naar persoonlijke vrede en verlossing, ook in islamitische landen, zegt prof. Schirrmacher. „Sommige moslims weten dat ze naar het paradijs gaan, maar velen zijn daarover onzeker omdat de Koran hun eeuwige toekomst openlaat. Allah is immers wijs en almachtig, zegt men. Hij zal alles op een weegschaal brengen, de goede en kwade daden, en hij alleen weet hoe het eindresultaat zal zijn. Voor moslims is de tocht naar Mekka, althans volgens de volksislam, een belangrijke daad om alle zonden vergeven te krijgen. Maar niet iedereen is in staat om naar Mekka af te reizen.”
Veel moslims lijden onder deze onzekerheid, weet prof. Schirrmacher. „Islam betekent immers onderwerping, aan de wil van Allah, die geen persoonlijke vrede schenkt.”
Het is volgens haar een feit dat de kerk in islamitische landen groeit. „De kerk zou meer aandacht aan het bereiken van de moslim met het Evangelie kunnen geven, maar meer voor de hand liggend is dat zij de moslims hier opzoekt en hun over Jezus Christus vertelt. Zo lang angst en vooroordelen de overhand hebben, zal de afstand alleen maar groter worden en blijven moslims de goede Boodschap missen.”