Mogelijk kunnen die leiden tot de gewenste ‘groene’ revolutie, die zich in Azië al heeft voltrokken. Dat heeft Arie Kuyvenhoven donderdag gezegd tijdens zijn afscheid als hoogleraar ontwikkelingseconomie aan de Wageningen Universiteit.Kuyvenhoven constateert dat groei van de agrarische sector in ontwikkelingslanden veel sterker doorwerkt in de inkomensontwikkeling dan groei in andere sectoren: 1 procent groei van het bruto nationaal product door de agrarische sector leidt tot een inkomensverbetering van 2,5 procent. Aziatische landen hebben er daardoor voor gezorgd dat zij in hun voedselproductie zelfvoorzienend zijn geworden.

In Azië ontstond namelijk een groene revolutie die werd gestimuleerd door de overheid, met een sterke rol voor de markt en gebaseerd op het fenomeen van de kleine boer. Die factoren ontbraken in Afrika, stelt Kuyvenhoven vast. Factoren als klimaat, de geografie of het voorkomen op grote schaal van ziektes als malaria en aids werken minder vertragend in de economische ontwikkeling als wel wordt gedacht, meent hij. Slecht bestuur en een zwakke sociale structuur in Afrikaanse landen spelen een veel grotere rol in de verklaring van trage economische groei, aldus de hoogleraar.

Afrikanen ten zuiden van de Sahara zijn nauwelijks beter af dan een halve eeuw geleden, toen de landen onafhankelijk werden. Toen was het gemiddelde inkomen twee keer dat van Azië. Nu ligt het gemiddelde inkomen in Zuid–Azië ruim boven dat van Afrika. In Oost–Azië is het zelfs drie keer zo hoog.

De landbouwopbrengsten zijn in Azië 2,5 tot 4,5 keer hoger dan in Afrika, becijfert Kuyvenhoven. De geringe aandacht van regeringen in Afrika voor het platteland en de landbouw is ook zichtbaar in de overheidsbestedingen op dat gebied, inclusief de investeringen in onderzoek en ontwikkeling. Die investeringen lager dan in Azië en in Latijns–Amerika.

Kuyvenhoven signaleert echter verbeteringen in het bestuur. Die hangen samen met de opkomst van een nieuwe generatie intelligentsia en politici. Zij laten zich minder gelegen aan de oude politieke cultuur van patronage. Bovendien is de internationale hulp, die tot 1990 nauwelijks doel trof, duidelijk effectiever geworden. De hulp is tegenwoordig toegesneden op bestrijding van armoede en het ondersteunen van pogingen het bestuur te verbeteren.