Pronk presenteerde woensdag de Vijfde Nota Ruimtelijke Ordening. Eerder werd al bekend dat de aangekondigde massale woningbouw in de bollenstreek uit het plan was gehaald. Nieuw in de laatste versie van de nota is ook dat de Veluwe is toegevoegd aan de lijst van nationale landschappen.

De provincies moeten wat van hun vrijheid inleveren. Bij de inrichting van de zogenoemde bundelingsgebieden waarin de verstedelijking moet plaatsvinden, krijgt het Rijk nu toch het laatste woord.

Onderdelen
De Vijfde Nota Ruimtelijke Ordening is een ontwerp hoe Nederland de komende 20 jaar ingericht moet worden. Daarbij wordt uitgegaan van ongeveer 18 miljoen inwoners in 2030. De belangrijkste onderdelen:

• Het land wordt ingedeeld in gebieden met rode en groene contouren om respectievelijk steden en groene gebieden heen. Daarnaast komen er bundelingsgebieden waar het grootste deel van de verstedelijking moet worden uitgevoerd.

• Almere krijgt de ruimte om met 60.000 tot 70.000 woningen extra te groeien.

• De helft van de nieuwe woningen moet binnen bestaand bebouwd gebied komen. Ook bedrijventerreinen moeten indikken.

• Groningen-Assen, Twente, Arnhem-Nijmegen, de Deltametropool (de Randstad), Brabantstad (de grote steden in Brabant) en Maastricht-Heerlen zijn aangewezen als nationaal stedelijk netwerk. Ook zijn er elf regionale stedelijke netwerken aangewezen. Het is de bedoeling dat deze steden nauw gaan samenwerken.

• In de Randstad komen snelle en frequente openbaarvervoerverbindingen, met onder andere Deltametro en lightrail. Als de Zuiderzeelijn er komt, moet deze aansluiting krijgen op het OV-systeem in de Randstad.

• Zeven gebieden zijn aangewezen als nationaal landschap: het Groene Hart, de Hoeksche Waard, Noord-Hollands Midden, een deel van het Rivierengebied, een deel van de Zeeuws-Zuid-Hollandse Delta, de Veluwe en het Limburgs Heuvelland. Deze gebieden, met bijzondere landschappelijke, cultuurhistorische en recreatieve waarde, krijgen extra bescherming.

• Alle ruimtelijke plannen moeten een zogenoemde watertoets doorstaan waarmee wordt bepaald of ze geen problemen veroorzaken bij wateroverlast. In gebieden die in de toekomst nodig zouden kunnen zijn voor bescherming tegen overstromingen, mag niet meer worden gebouwd.

• De zeeweringen bij Den Helder-Callantsoog, Hoek van Holland-Kijkduin en Cadzand-Breskens krijgen voorrang bij versterking.

– Op de Noordzee zijn gebieden aangewezen waar windmolens kunnen komen. Een klein deel van de Noordzee krijgt een groene contour.