De Hoop Scheffer: Irak speelt spelletje met VN
Geen speelruimte voor landen die universele normen en waarden aan hun laars lappen. De internationale gemeenschap moet bereid zijn zonodig op te treden tegen regimes de niet bereid zijn hun leven te beteren.
Dat zei minister De Hoop Scheffer van Buitenlandse Zaken zondag in zijn eerste rede voor de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. Nederland, zei hij met een verwijzing naar de terreuraanslagen van een jaar geleden in New York en Washington, is gehecht aan de normen en waarden waarvoor de VN staat en neemt de verantwoordelijkheid die te beschermen serieus. Zonder de wil die waarden ook te verdedigen, worden het holle woorden, aldus de CDA-minister.
De bewindsman riep de Veiligheidsraad op hetzelfde te doen richting Irak en een einde te maken het spelletje dat het regime voortdurend met de VN speelt. De geloofwaardigheid van de VN staat op het spel, stelde hij. „De wapeninspecteurs moeten onvoorwaardelijk terugkeren, liever nog gisteren, dan morgen.”
In een toelichting zei De Hoop Scheffer in zijn rede het kabinetsbeleid over normen en waarden hier internationaal te willen neerzetten. Dat verhaal gaat echter niet alleen om terrorismebestrijding, maar ook om de oorzaken van extremistisch gedrag weg te nemen, en los daarvan armoedebestrijding. Daarom blijft Nederland ook bereid om 0,8 procent van het BNP aan ontwikkelingshulp uit te geven, hield hij zijn gehoor voor.
In zijn rede besteedde de bewindsman met name aandacht aan religieus extremisme en aan hulp voor Afrika. Hij riep de VN-leden zich in te spannen voor onderwijs en vrijheid van meningsuiting om religieus extremisme in te dammen. Het mag niet zo zijn dat terroristen een religie kapen voor hun eigen doeleinden. Daarvoor is een dialoog nodig tussen landen, beschavingen en religies, aldus De Hoop Scheffer.
Afrika neemt een speciale plaats in het buitenlands beleid van de minister en zijn staatssecretaris van Ontwikkelingssamenwerking. De bewindsman wil het eigen Afrikaanse initiatief van alle Afrikaanse landen, het Nieuwe Partnerschap voor Afrikaanse Ontwikkeling (Nepad), stevig ondersteunen. Maar ook daar klinkt het ’waarden verhaal’ door; Afrikaanse leiders moeten ook op hun doen en laten kunnen worden aangesproken. En het gaat daarbij niet alleen om een einde te maken aan de oorlogen, maar ook om de Afrikaanse leiders te bewegen het aidsdrama in heel zijn omvang onder ogen te zien. Het beleid gaat gepaard met een „scherper politiek profiel”, aldus De Hoop Scheffer.
De minister zal samen met zijn staatssecretaris nog dit jaar (oktober) een bezoek brengen aan zuidelijk Afrika en mogelijk Angola, om de integrale visie van het kabinet toe te lichten. De Zuid-Afrikaanse president Mbeki is momenteel de drijvende kracht achter Nepad.