In de eerste plaats omdat het uitgelekte plannen betreft. Er wordt deze dagen al genoeg commentaar geleverd op voorstellen waarvan eigenlijk niemand de exacte inhoud weet, noch de samenhang met andere plannen. Het is een uiting van het grote manco van de moderne tijd: oppervlakkigheid.De tweede relativering is dat we oog moeten blijven houden voor de proporties. Wat betekent het als, bijvoorbeeld, de accijns op benzine met 1 cent omhooggaat? Voor de gemiddelde autogebruiker waarschijnlijk niet veel meer dan een tientje per jaar.

Wat de kinderbijslag betreft, daarin vindt, aldus de berichten, een bezuiniging plaats van 100 miljoen euro. Dat lijkt veel. Het is ook meer dan een habbekrats. Maar we hebben het wel over een totaalbedrag van 3,3 miljard euro dat jaarlijks aan gezinnen met kinderen wordt uitgekeerd.

De bezuiniging wordt vervolgens behaald doordat een deel van de huidige kinderbijslaggelden voortaan op andere wijze wordt uitgekeerd, namelijk via het kindgebonden budget. De hoogte van dat budget is, in tegenstelling tot de kinderbijslag, afhankelijk van het inkomen. De verschuiving van gelden betekent dus, als het goed is, dat gezinnen met lage inkomens er geen nadeel van ondervinden; gezinnen met hoge inkomens wel.

Op zichzelf valt die systeemwijziging goed te billijken. De kinderbijslag is een door de overheid gehanteerd herverdelingsinstrument. Huishoudens zonder kinderen dragen bij aan de bekostiging van huishoudens met kinderen. Een operatie die prima te verdedigen valt. De toekomst van de maatschappij ligt, menselijkerwijs gesproken, in de jeugd.

Toch heeft het altijd iets vreemds gehad dat een miljonair evenveel kinderbijslag krijgt als een bijstandsmoeder. Vandaar dat de overheid, al een aantal jaren geleden, begonnen is het systeem geleidelijk iets te wijzigen. Eerst door de kinderaftrek in de inkomstenbelasting. Nu, nadat duidelijk werd dat de laagste inkomens van die aftrek weinig profiteren, ook door een verschuiving naar het kindgebonden budget.

Rest de vraag of deze systeemwijziging gepaard moest gaan met een bezuiniging. Het komt al met al toch wat merkwaardig over dat een kabinet dat zo sterk wil inzetten op jeugd en gezin in een tijd van economische groei bezuinigt op de kinderbijslag. Was dit nu per se nodig? Was de verschuiving zonder bezuiniging doorgevoerd, dan zouden kinderrijke gezinnen uit de lage inkomensgroepen er onmiskenbaar meer van hebben geprofiteerd.

En wellicht zit er nog een addertje onder het gras. Cruciale vraag bij dit alles is natuurlijk vanaf welk inkomen mensen niet meer profiteren van het kindgebonden budget. Als het waar is wat VVD-Kamerlid Blok op zijn weblog schrijft, namelijk dat al boven een inkomen van 29.000 euro de toeslag wordt afgebouwd, plaatst dat de maatregelen van het kabinet in een ander licht.

Hier hebben we het niet over hoge inkomens, maar over burgers die beslist op de kleintjes moeten letten. Gaan zij erop achteruit, dan schiet de op zich verdedigbare systeemverandering zijn doel voorbij.