Dat blijkt uit een computersimulatie die geowetenschapper D. Alkema van de Universiteit Utrecht heeft gemaakt voor drie gebieden in Europa. Alkema, die vrijdag op zijn onderzoek promoveert, simuleerde overstromingen in het land van Maas en Waal (bij Nijmegen), in Duitsland en Italië en vertaalde de uitkomsten, zodat ze door burgemeesters, beleidsmakers en andere overheidsmedewerkers kunnen worden gebruikt.De simulaties berekenen de stroming van water door een complex landschap op basis van de natuurkundige stromingsvergelijkingen. Het model laat zien dat de landschapsinrichting invloed heeft op de waterdieptes, stroomsnelheden, de snelheid waarmee een gebied onderloopt en de duur van de overstroming.

„Met kaarten met watertypes en stroomsnelheden van het water kan een burgemeester niet zo veel. Die wil weten hoe lang het duurt voor het gebied is volgestroomd met water en hoe hoog het water komt. Door een vertaalslag te maken, kunnen die gegevens nu ook uit de al bestaande modellen worden gehaald”, aldus Alkema.

Een simulatie die het gedrag van een eventuele overstroming in kaart brengt, biedt tevens ondersteuning bij het plannen en ontwerpen van grootschalige landschappelijke ingrepen in overstromingsgevoelige gebieden. Op deze manier is het mogelijk om met de inrichting van het landschap de gevolgen van een dijkdoorbraak te verkleinen.

Dat het land van Maas en Waal bij een dijkdoorbraak bij maximale waterstanden in Rijn en Maas binnen twee dagen volstaat, geeft bestuurders volgens Alkema de nodige tijd om op de ramp te reageren. Ook berekende hij dat de kracht die het water heeft erg varieert. „De huizen van mensen die vlak bij de bres in de dijk wonen, worden beschadigd. Maar verderop in het gebied kunnen bewoners waarschijnlijk prima terugkeren als het water is gezakt.”

Recente voorbeelden uit New Orleans (2005) en Duitsland (1997) laten zien hoe enorm de gevolgen van een overstroming kunnen zijn. Niet alleen omdat er veel slachtoffers kunnen vallen en het gebied gedurende langere tijd niet meer functioneert, maar ook vanwege de directe waterschade en de hoge schoonmaakkosten.

Met het inzichtelijk maken van deze directe en indirecte gevolgen van een overstroming heeft Alkema volgens de universiteit Utrecht een essentiële vervolgstap op de simulaties gezet.