De PvdA-bewindsman, die belast is met buitenlandse handel, vond daar Europees handelscommissaris Peter Mandelson aan zijn zijde. Beide politici vinden dat ze met hun boodschap tegen de stroom in moeten roeien.„De mensen wordt te vaak verteld dat een open economie de startlijn is bij een race naar de bodem, een race die Europeanen niet kunnen winnen omdat anderen zich niet houden aan de regels. Nationalisme, populisme en protectionisme voeden deze argumenten”, zei Mandelson.

Heemskerk herinnerde eraan dat in Nederland de politieke partijen die winst boekten bij de verkiezingen, zowel aan de linkerkant van het politieke spectrum als aan de rechterkant, ook de partijen zijn die zich defensief en soms zelfs negatief opstellen tegen globalisering en een open economie.

De staatssecretaris erkent dat internationale handel niet altijd en overal alleen maar positieve effecten heeft. Daarom heeft de regering de SER om advies gevraag over hoe Nederland de nadelige effecten kan tegengaan.

De economische dominantie van het Westen zal over enkele tientallen jaren voorgoed verdwenen zijn, doordat China en India de nieuwe nummers 1 en 2 van de wereld worden. Het maatschappelijke draagvlak voor globalisering komt onder druk te staan. Toch is Heemskerk ervan overtuigd dat bedrijven, werknemers en consumenten de vruchten ervan kunnen plukken. Daarvoor is wel nodig dat politiek en bedrijfsleven er goed mee omgaan.

Zo moeten internationale organisaties echt werk maken van bestrijding van armoede en van duurzame ontwikkelingen. Ondernemingen moeten maatschappelijk verantwoord ondernemen als een opdracht zien.

„We moeten onszelf niet isoleren”, zei Heemskerk, die er geen probleem mee heeft dat buitenlandse ondernemingen Nederlandse overnemen. „Een op de tien werknemers is al in dienst van een buitenlands bedrijf.”

Heemskerk hekelde de reactie van de Verenigde Staten op de dreigende overname van olieconcern Unocal door het Chinese Cnooc en de overname van havenbeheer door Dubai Ports World.