De maatregel is nodig om de oplopende kosten van de vergrijzing op te vangen. De omstreden heffing was eerder op initiatief van PvdA–leider Bos in het regeerakkoord gekomen. Coalitiepartner CDA sprak tijdens de verkiezingscampagne nog smalend over de ’Bos–belasting’.De AOW–heffing geldt voor personen met een aanvullend pensioen vanaf 18.000 euro per jaar. Volgens het regeerakkoord zouden mensen die na hun 65e blijven werken een bonus krijgen, maar daarvan ziet het kabinet wegens uitvoeringsproblemen af.

De vervroegde AOW–heffing maakt onderdeel uit van het akkoord dat het kabinet donderdag bereikte over de begroting van volgend jaar. Daar staat ook in dat mensen met topinkomens hun pensioenpremie straks niet meer helemaal van de belasting mogen aftrekken.

Verer wordt het belastingvoordeel voor gehuwde, niet–werkende vrouwen, de zogenoemde aanrechtsubsidie, in vijftien jaar afgebouwd, vijf jaar sneller dan in het regeerakkoord staat. Dat is een bittere pil voor coalitiepartij ChristenUnie, die altijd fel gekant was tegen deze maatregel. Wel blijven moeders van jonge kinderen uitgezonderd.

Behalve maatregelen om de vergrijzingskosten op te vangen zet het kabinet in het akkoord ook extra stappen om minima en AOW’ers in 2008 hun koopkracht te laten behouden. De meeste andere huishoudens zullen er wel ongeveer een kwart procent tot een half procent op achteruitgaan. Eerder bleek uit cijfers van het Centraal Planbureau dat veel gezinnen volgend jaar rond de 1 procent zouden moeten inleveren.

Minister Bos (Financiën) toonde zich donderdag tevreden over het bereikte akkoord. Volgens hem is er sprake van „een solide financieel beleid" en „een mooi koopkrachtbeeld". Daarnaast zijn volgens hem de eerder geplande investeringen, onder meer in het milieu en de aanpak van probleemwijken, overeind gebleven.

Om ervoor te zorgen dat het overheidstekort in 2011 is omgebogen in een overschot van 1 procent, zoals in het regeerakkoord is afgesproken, voert het kabinet een aantal lastenverzwaringen door. De accijns op benzine gaat met 1 cent extra omhoog. Ook roken en alcohol wordt duurder. Leaserijders krijgen bovendien een hogere fiscale bijtelling in rekening gebracht.

Bezuinigingen zijn er op overheidssubsidies en voor 600 miljoen op de AWBZ, vooral op luxe ondersteuning van ouderen zoals hulp bij uitstapjes. Bij bezuinigingen op de departementen wordt Defensie ontzien. Het kabinet hoopt ook extra geld vrij te maken door te bezuinigen op de bestuurskosten van lokale overheden.

Tegenover de lastenverzwaringen staan enkele maatregelen om de lasten voor burgers en bedrijven te verlichten. Zo gaat de werkloosheidspremie voor werknemers omlaag en ontvangt het bedrijfsleven een belastingvoordeel.

Donderdag bleek eveneens dat het kabinet er vrijwel uit is met de woningcorporaties over hun bijdrage aan de financiering van de aanpak van probleemwijken. Volgens ingewijden is er een akkoord in de maak waarin staat dat de corporaties net als bedrijven vennootschapsbelasting moeten gaan betalen over alle winsten die ze maken. Die maatregel levert een kleine 2 miljard euro op. Dat bedrag zorgt ervoor dat de overheidsfinanciën op orde blijven. Verder gaan de corporaties samen met het Rijk investeren in probleemwijken. Minister Vogelaar (Wonen, Wijken, Integratie) werkt aan afspraken met de corporaties hierover.