Als de plannen doorgaan, is een vast contract straks niets meer waard, vreest FNV–voorzitter Jongerius. „Elke werknemer kan met het grootste gemak op straat worden gezet".De werkgevers verwijten de vakbeweging een „karikatuur" te schetsen van hun voorstellen en die van het kabinet. „Het is helemaal niet zo dat werkgevers hun werknemers als oud vuil buiten willen zetten", aldus voorzitter Wientjes van werkgeverskoepel VNO–NCW.

De werkgevers kunnen zich goed vinden in de plannen van Donner. Daarmee wordt het „een eerlijk, simpel, duidelijk systeem". Wientjes stelde dat nu sprake is van „schijnprocedures" bij de kantonrechter waarbij 95 procent van de ontslagaanvragen wordt toegekend en de werknemer wordt opgezadeld met veel emoties en onzekerheid. „Maar in het kabinetsplan wordt de ontslagvergoeding wettelijk vastgelegd. Dat is een doorbraak".

Die vergoeding mag van de werkgevers wel minder zijn dan een maand per gewerkt jaar, zoals het kabinet voorstelt. Een halve maand moet genoeg zijn. „De vergoeding is er niet om het te kunnen uitzingen tot je 65e jaar, maar als overbrugging naar een volgende baan", stelde MKB–voorzitter Hermans.

CNV–voorman Paas en zijn MHP–collega Verhoeven zeiden vooral te vrezen dat kwetsbare groepen, zoals ouderen, de dupe worden van de hervormingen. Zo vreest Verhoeven een nieuwe groep van 1 miljoen oudere werklozen. „Die gaan voor de bijl. Zij komen niet meer aan het werk, maar in de bijstand".

In tegenstelling tot wat Donner zegt, krijgen volgens Jongerius straks minder mensen dan nu een ontslagvergoeding. Ook zal de vergoeding lager uitpakken. „Dat scheelt de werkgevers 1,5 miljard euro per jaar". Volgens de werkgevers is dat bedrag uit de lucht gegrepen.

De werkgevers en Donner gaan ervan uit dat werkgevers eerder mensen zullen aannemen wanneer zij er ook weer gemakkelijker van afkunnen. De bonden geloven hier niet in. Ook moeten werkgevers en werknemers meer zekerheid krijgen, doordat de ontslagvergoeding wettelijk wordt vastgelegd.

Minister Donner (Sociale Zaken) wil werknemers, afhankelijk van leeftijd en dienstjaren, nog maximaal een jaarsalaris mee te geven. Lagere inkomens kunnen meer krijgen, tot een maximum van 75.000 euro of, als zij ouder zijn dan 40 jaar, hoogstens een ton. Werkgevers kunnen scholingskosten nog met maximaal een kwart van de vergoeding aftrekken van de vergoeding.

De werkgevers zijn diep teleurgesteld omdat de vakbeweging totaal niet wilde onderhandelen over hervorming van het ontslagrecht. „Zij hebben de deur dichtgegooid", aldus Hermans. Wientjes benadrukte dat de werkgevers „24 uur per dag klaar staan om met de bonden te praten" en dat zij graag willen investeren in scholing van werknemers.

Maar de vakcentrales zien geen brood meer in overleg met werkgevers en richten zich nu op de politiek. Ze vinden bij regeringspartijen vooral bij PvdA en de ChristenUnie een gewillig oor. Zo vraagt de PvdA Donner om te wachten met zijn wetsvoorstel en wil eerst duidelijkheid over de ontstane problemen. Het CDA steunt de plannen van de eigen bewindsman nog „voluit", maar stelt daarbij „geen oogkleppen" op te hebben voor kritiek.

Donner „betreurt in hoge mate" dat sociale partners niet op onderdelen naar overeenstemming hebben gezocht. De bewindsman zei zich bewust te zijn van de zorgen van de vakbeweging en te hechten aan een zo breed mogelijk draagvlak.