Dat stelde het Landelijk Platform Integrale Schuldhulpverlening donderdag tijdens een persconferentie in Amersfoort.

De problemen zijn voor veel schuldenaars zo groot dat jaarlijks 60.000 mensen -„vaak pas als de deurwaarder voor de deur staat”- de hulp inroepen van de schuldhulpverlening van de gemeente, het maatschappelijk werk of andere instanties.

Deze groep bestaat voor de helft uit alleenstaande, veelal gescheiden mannen zonder kinderen. Een kwart bestaat uit eenoudergezinnen, veelal vrouwen. Het laatste kwart is (echt)paren.

Het onderzoek, uitgevoerd in Amsterdam, Buren, Enschede, Oss, Stadskanaal en Zeist, laat zien dat 40 procent van de schuldenaren van allochtone afkomst is. Een op de zes is jonger dan 25 jaar. Iets minder dan de helft van de schuldenaren moet rondkomen van een bijstandsuitkering.

Huishoudens die akkoord gaan met hulpverlening moeten aan strenge eisen voldoen. In sommige gevallen kunnen ze niet meer over hun inkomen beschikken. Bij dit zogeheten budgetbeheer moeten schuldenaren soms hun auto verkopen. Minder telefoneren is vaak ook een verplichting. De schuldsanering duurt drie jaar. Dan wordt de restschuld kwijtgescholden.

Ruim 40 procent van de schuldenaren maakt het traject niet af. Deze groep van ongeveer 25.000 uitvallers vormt niet per definitie een probleem. Dat komt doordat de betrokkenen doorgaans jonger zijn, een lagere schuld hebben en bovendien over meer mogelijkheden beschikken om af te lossen dan de niet-afhakers. Vaak hebben zij toch het een en ander van de hulpverlening opgestoken om zelf uit de schulden te komen.

In het verleden opereerden de gemeentelijke sociale dienst, de kredietbank en het maatschappelijk werk onafhankelijk van elkaar. Binnen het Landelijk Platform Integrale Schuldhulpverlening stemden de partijen hun hulpaanbod beter op elkaar af. De projectgroep streeft ernaar de integrale aanpak landelijk in te voeren. Zij overlegt daarover met onder meer de ministeries van Sociale Zaken en Justitie.

Een van de problemen is de geringe capaciteit van de schuldhulpverlening. De projectgroep wil daarom meer geld van de rijksoverheid. Een ander probleem is dat er malafide schuldhulpverleners zijn, die geld vragen voor hun bemiddeling.

De projectgroep streeft naar het voorkomen van schulden. Zo moet voorlichting aan 16- tot 17-jarigen in het onderwijs schulden bij jongeren voorkomen. Ook zou er een landelijk meldpunt voor achterstand in de betalingen moeten komen. Een instelling als het Bureau Krediet Registratie (BKR) zou alle soorten schulden moeten registreren, aldus W. Pietersen, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet.

Het platform verwacht dat het aantal mensen met hardnekkige schulden zal stijgen, onder meer vanwege de dalende koopkracht. De prijsstijgingen door de invoering van de euro komt bij lagere inkomens harder aan en door de euro lijken de prijzen veel lager. Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) doet momenteel een onderzoek naar de invloed van de invoering van de euro op het ontstaan van schulden.