De procedure, bij de rechtbank in Den Haag, is maandag in gang gezet met het versturen van de dagvaarding. Delta kondigde vorig jaar al aan naar de rechter te zullen stappen als de splitsingswet in werking zou treden.Delta moet zich van het kabinet net als andere nutsbedrijven, zoals Nuon en Essent, vanaf 1 juli 2008 splitsen in een publiek netwerkdeel en een commercieel bedrijf. Het parlement steunt de ingreep.

Volgens Delta is er sprake van een onrechtmatige overheidsdaad die hoge kosten met zich meebrengt. Het bedrijf wil via de rechter gedaan krijgen dat in elk geval die kosten worden vergoed. „Het gaat om honderden miljoenen euro’s”, zei een woordvoerster van Delta.

De kosten betreffen onder meer de inrichting van een apart netwerkbedrijf. Ook zijn de energiebedrijven zonder de elektriciteits- en de gasnetnetwerken minder waard, waardoor het duurder wordt om leningen af te sluiten.

Volgens een woordvoerder van het departement ziet de overheid de rechtszaak met vertrouwen tegemoet. Er is geen sprake van een onrechtmatige daad volgens de zegsman. In het voorbereidende traject van de wet is „ruim aandacht besteed” aan alle gevolgen. „Economische Zaken ziet vooral voordelen, omdat de wet de structuur moet borgen voor een onafhankelijk publiek netbeheer.”

Essent besluit dit najaar na overleg met de aandeelhouders of het in navolging van Delta naar de rechter stapt. „Er is een goede kans dat we het doen”, zei een woordvoerder. Nuon volgt het voorbeeld van Delta niet. „Het is voor ons momenteel niet actueel”, zei een woordvoerder van dit energiebedrijf.

Nuon en Essent willen fuseren. De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) moet nog een oordeel geven over het fusievoorstel. Vervolgens moeten de aandeelhouders beslissen. De nutsbedrijven zijn nog altijd eigendom van provincies en gemeenten.

De splitsing moet leiden tot eerlijke en scherpere concurrentie. De vier energiebedrijven Nuon, Essent, Eneco en Delta, samen goed voor het overgrote deel van de distributiemarkt, hebben zich vanaf het begin tegen de wet gekeerd.

In andere landen van de Europese Unie hoeven energiebedrijven zich niet te splitsen. De Nederlandse ondernemingen vrezen dat ze door de splitsingswet in een nadelige positie komen ten opzichte van energiegiganten in het buitenland.