Komkommertijd is genadetijd
Komkommertijd. Tijdens de zomervakantie liggen de belangrijkste nieuwsbronnen voor de pers zo goed als droog. De kranten, de radio- en televisieprogramma’s moeten evenwel gevuld worden. De onbedwingbare nieuwsgierigheid van het volk moet toch opgewekt en bevredigd worden, dus…
De term komkommertijd is eigenlijk een vreemde aanduiding voor het verschijnsel dat de pers verlegen zit om nieuws. Naar ik mij heb laten vertellen, is deze term ontstaan toen de pers in de vakantietijd bij gebrek aan belangrijke politieke gebeurtenissen en uitspraken aandacht ging schenken aan zoiets onbenullig als de prijs van komkommers.Het is goed voorstelbaar dat de pers het beneden zijn waardigheid acht als doorgeefluik voor veilingprijzen te gaan fungeren. Om toch de kolommen en de programma’s te vullen, wordt nieuws opgeblazen en worden allerlei methoden bedacht om de nieuwsgierigheid te prikkelen.
Zo stuurt de ene krant een journalist als bedelaar een week lang het hele land door en laat een ander dagblad medewerkers een dag in een stad op zoek gaan naar een bepaald boek. Men kan zich afvragen of lezers hierop nu echt zitten te wachten, maar het is in elk geval onschuldig. Dit kan niet gezegd worden van de volgende methode die aangewend wordt om aan nieuws te komen.
Legging
Een tijdje geleden achtte een predikant uit de achterban van deze krant het nodig en nuttig in de plaatselijke kerkbode een doorwrocht stuk over het dragen van een legging te schrijven. Daar is in deze tijd heel veel moed voor nodig. Want je wordt nog niet eens zozeer door buitenstaanders als wel door personen die denken dat ze tot de gereformeerde gezindte behoren, uitgemaakt voor wettisch en farizeïsch. Het gaat immers niet om de buitenkant, maar om de binnenkant? Gemakshalve zien zulke mensen dan maar over het hoofd dat de oudvaders zich op vrijwel identieke wijze geuit hebben ter zake van allerlei concrete modieuze en afkeurenswaardige modeverschijnselen. En de eerste die aantoont dat zij hierin on-Bijbels waren, moet nog opstaan.
Zelf kreeg de oorspronkelijke auteur geen reactie in de officiële pers op de inhoud van zijn schrijven. Wel waren er een paar collega’s die het stuk met bronvermelding overnamen in hun eigen kerkbode. En toen waren de rapen gaar.
Ophef
Een provinciale krant rook zijn kans. Een van de predikanten die het stuk hadden overgenomen, werd telefonisch door een journalist van die krant benaderd. Hem werd verteld dat de kerkbode op de redactie gelezen werd en dat men op het stuk over de legging was gestuit. Of dit zo is, of dat een malcontente lezer het naar de redactie doorgesluisd heeft, zal historisch wel nooit opgelost worden.
Hoe dan ook, de predi-(is0(
kant schaamde zich er niet voor zich achter de inhoud van het stuk te stellen en
een verantwoording en toelichting te geven. Wie schetst zijn verbazing als hij de volgende dag hoort dat een weergave van dat telefoongesprek pontificaal op de voorpagina van die provinciale krant een plaats heeft gekregen!(is2m(
Nu zou dat op zichzelf nog niet zo erg zijn. Laat de wereldse buitenwacht in Nederland maar gerust weten dat er nog een volksdeel is dat zich in alles naar de letter van het onfeilbare Woord van God wenst te gedragen en dat daarom erop staat dat mannen niet in vrouwenkleding en omgekeerd lopen. Wat echter wel erg was, betrof de wijze van weergeven. Er werd onjuiste informatie verstrekt. Het kader waarin het een en ander gezegd was, werd gemuteerd en daarmee werd het effect van belachelijkheid bereikt. De strekking was soms tendentieus. Zo vroeg een andere journalist op grond van dit eerste krantenartikel of de predikant echt mensen met een legging de kerk uit liet jagen.
Vervolg
Was het nu maar bij het eerste krantenartikel gebleven. De volgende dag kreeg de predikant echter diverse andere kranten en radio- en televisiestations aan de lijn met de vraag om een interview. Andere dagbladen publiceerden over de kwestie, al dan niet na contact met hem die niet eens de auteur was. Waar de komkommertijd al niet toe leidt.
Nog was het einde niet. De predikant in kwestie werd er vervolgens op geattendeerd dat er op internet vanuit de gereformeerde gezindte tientallen reacties te lezen waren op de zo langzamerhand tot een klucht uitgelopen ontwikkeling. Tot zijn verbijstering moest hij constateren dat het inderdaad zo was. De inhoud van die lectuur schokte hem evenwel nog veel meer. Hij werd daar uitgemaakt voor alles wat lelijk is. Pertinente leugens werden daar verteld over wat hij zoal in een gemeente al niet uitgehaald had. Ongelooflijk!
Laten hoofdredacties medewerkers die werk van zulk laag allooi leveren, de wacht aanzeggen. Laten mensen, en zeker personen uit de gereformeerde gezindte, hun kostbare tijd niet verspillen aan het lezen van wereldse kranten en aan het ronddwalen op internet. In plaats van ons druk over anderen te maken, zouden wij de genadetijd beter kunnen besteden.
De auteur is predikant van de hersteld hervormde gemeente te Nederhemert en bijzonder hoogleraar aan de VU te Amsterdam vanwege de Hersteld Nederlandse Hervormde Kerk.