Daarvoor heeft de Federatie Nederlandse Levensmiddelenindustrie (FNLI) woensdag gewaarschuwd. De koepel van supermarktorganisaties, het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL), ziet de toestand minder somber in.De prijzen van tarwe zijn het afgelopen jaar met gemiddeld 35 procent gestegen, die van zuivelproducten met de helft en die van zonnebloemolie met ruim een kwart. Dat komt onder meer door extreme weersomstandigheden in gebieden waar deze grondstoffen worden verbouwd. Ook heeft de explosief toenemende vraag uit Aziatische groeimarkten een prijsopdrijvend effect, aldus de FLNI.

Daarbij speelt de sterk stijgende vraag naar biologische brandstoffen een rol. De Europese Unie bijvoorbeeld verplicht fabrikanten van benzine en diesel ertoe 5,75 procent plantaardige olie bij te mengen. De topman van Nestlé, ’s werelds grootste voedingsmiddelenconcern, waarschuwde eerder deze maand al voor wereldwijde prijsstijgingen, mede door de stijgende vraag naar biobrandstoffen.

„De situatie op de grondstoffenmarkt baart ons zorgen”, zegt FNLI-directeur Philip den Ouden. „Deze stijging kan niet zonder gevolgen doorgaan. Onze kostprijzen stijgen snel. Uiteindelijk zullen we die kosten moeten goedmaken.”

Volgens de federatie blijkt uit recente rapporten van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) en de VN-voedselorganisatie FAO dat de prijzen van grondstoffen de komende jaren zullen blijven stijgen. De gevolgen daarvan voor de consument kunnen niet langer uitblijven, aldus de FNLI.

Volgens woordvoerster Miranda Boer van het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel is het nog maar de vraag of gestegen grondstofprijzen direct worden doorberekend in de producten in supermarkten. „Grote prijsstijgingen natuurlijk wel, maar kleine lang niet altijd.”

Het CBL ziet de discussie over de prijzen van levensmiddelen jaarlijks voorbijkomen. „De ene keer is het te droog geweest, dan te nat, er zijn altijd factoren te noemen die van invloed zijn op de prijzen.” Bekend voorbeeld van een product waarbij de prijs van zowel grondstof als eindproduct nogal eens fluctueert, is de aardappel. „Vorig jaar ging de prijs van friet omhoog toen de oogst slecht uitviel.”

De CBL-woordvoerster benadrukt dat Nederlandse supermarkten in vergelijking met die in omringende landen relatief goedkoop zijn. „Eventuele prijsverhogingen met enkele centen zullen daar niet zo veel aan veranderen.”