De positieve resultaten van de ’robotoperatie’ die hij enkele weken geleden uitvoerde, presenteerde dr. René van der Hulst onlangs op een groot congres over microchirurgie in de Griekse hoofdstad Athene.De Da Vincirobot die de chirurg bij de ingreep gebruikte, bestaat al een aantal jaar. „We gebruiken hem vaak voor kijkoperaties aan de galblaas en prostaat en bij hartoperaties”, zegt Van der Hulst. „Dit is de eerste keer dat we de robot hebben ingezet voor een microchirurgische ingreep.”

De robot vormt een gevaarte van zo’n 1,5 meter lang met vier armen om te opereren en één camera-arm. Als een spin hangt het apparaat boven de patiënt. Van der Hulst: „De chirurg volgt het proces in een ander deel van de robot op een 3D-monitor. Hij voert de bewegingen van de operatie uit met zijn handen op sensoren. Die volgen de bewegingen en vertalen ze naar de robot die ze vervolgens op de patiënt uitvoert. Er is dus nog altijd een chirurg nodig bij de operatie.”

De Maastrichtse specialisten gebruikten ”Da Vinci” om een borstreconstructie uit te voeren met eigen weefsel van de patiënt. Een dergelijke operatie wordt uitgevoerd wanneer een borst is afgezet, vaak als gevolg van borstkanker. „Voor de reconstructie gebruiken we bijvoorbeeld buikvet. We maken dan wat vetweefsel vrij van de huid en vormen daarmee een nieuwe borst.”

Voordat het weefsel weggenomen kan worden, moet de chirurg eerst de bloedvaten en -vaatjes die door het weefsel lopen, afsluiten. Bij het vormen van de nieuwe borst moet hij die vaten vervolgens weer aanhechten. Doordat de robot kleiner en fijner kan opereren dan een menselijke hand, wordt de kans op dichtgeslibde bloedvaatjes kleiner, zegt de specialist. Dat probleem komt vaak voor bij dergelijke ingrepen.

Een microvasculaire chirurgische operatie voert de chirurg normaal gesproken uit vanachter een microscoop. De nauwkeurige handelingen vereisen de nodige training en expertise. „Voordeel van het werken met een robot is dat het trillen van de menselijke hand wordt weggewerkt. Ook kan het apparaat bewegingen groter of juist kleiner maken. Het opereren gaat zo gemakkelijker en de kans op fouten wordt kleiner”, stelt Van der Hulst.

Hij verwacht dat op termijn meer microchirurgische operaties met een robot uitgevoerd zullen worden. „Met name operaties waarbij we weefsel verplaatsen en bloedvaten moeten afbinden en aanhechten. Vaak is zo’n operatie nodig na verwijdering van een tumor, zoals bijvoorbeeld bij keelkanker.”

Aangezien de gebruikte robot niet specifiek gebouwd is voor het uitvoeren van microchirurgische ingrepen, moet deze eigenlijk nog worden aangepast, zegt Van der Hulst. „Die ontwikkeling zal een paar jaar duren, maar de eerste stap is gezet.”