Zaterdag moest preses dr. E. A. de Boer vanwege het late uur de besluitvorming afkappen. In een volgende zitting wordt deze zonder verdere discussie afgerond. Bij alle veranderingen die in de besluitvoorstellen verwerkt zijn maar nog op stemming wachten, behoort een voorstel om te komen tot verootmoediging, om de onmacht om te leven naar de „stijl van het Koninkrijk” te belijden. Gedoeld wordt met name op de problematiek van de echtscheiding. Aanvankelijk was het de bedoeling op 10 november een bededag uit te schrijven.

Er komt een raad van advies rond huwelijk en echtscheiding. Deze zal kerkenraden tot aan de volgende synode adviseren. Taak van de raad is onder andere het geven van een visie op huwelijksvoorbereiding, huwelijkscounseling, partnerkeus en relatieontwikkeling.

De kwesties van huwelijk, echtscheiding, alleen gaan en huwelijksvoorbereiding riepen veel emoties op. Enerzijds was er waardering voor het rapport van deputaten. Volgens het rapport zijn er geen echtscheidingsgronden. Aan de andere kant gaat het rapport, volgens enkele synodeleden, te ver in de praktische oplossing. Deputaten geven bijvoorbeeld als hoofdlijn aan dat kerkelijke huwelijksbevestiging bij een tweede huwelijk niet wenselijk is.

Het rapport stuurt aan op een vernieuwd denken over de problematiek. Uit de bespreking bleek dat de inzet van deputaten om elke echtscheidingsgrond af te wijzen én het voorstel een tweede huwelijk niet kerkelijk te bevestigen, door een aantal synodeleden als een vorm van compensatie wordt beschouwd voor een ruimere echtscheidingspraktijk die vervolgens kerkelijk wordt gedoogd.

Ds. A. J. van Zuijlekom (Dordrecht) vindt de trend inzake echtscheiding onrustbarend. Als aanzet tot een oplossing stelt hij voor dat er niet meer gepraat moet worden over de theorie van het geloof, maar over beleving van het geloof, met als neveneffect dat deze beleving ook doorwerkt in de huwelijkse verhoudingen.

Ds. F. J. Bijzet (Emmen) zei zorg te hebben over de uitwerking van het deputatenvoorstel, hoewel hij blij was met de radicale inzet. Ds. R. van Wijnen (Middelburg) zei er moeite mee te hebben als geen enkel tweede huwelijk meer kerkelijk bevestigd kan worden.

Ds. P. L. Voorberg (Emmeloord) noemde het een gevaarlijke lijn in het rapport dat in de huidige praktijk mensen minder lasten kunnen dragen dan vroeger. „De praktijk wordt factor in de exegese en dat kan niet. Zo zet u onbewust de deur open voor het samenwonen door homoseksuelen. Maar ook ten aanzien van het regeerambt door de vrouw levert u een argument dat daarvoor pleit.”

Ds. S. de Jong (Buitenpost) vindt een dag van verootmoediging voor dit onderwerp alleen te mager. „Er zijn veel meer zaken in onze kerken die om verootmoediging vragen. Met dit voorstel haalt de synode als een schoolmeester één leerling die zich misdraagt uit een hele klas en stelt die ten voorbeeld. Dat is een zwaktebod.”

Deputaten kwamen aan de bezwaren tegemoet door het voorstel van de concrete biddag te laten vallen.

Deputaat en synodelid ds. J. H. Smit (Brunssum) stelde dat de inzet van het deputatenrapport een heilig leven is dat alleen gestalte kan krijgen vanuit een leven in en met Christus. „De praktijk laat juist zien dat echtscheiding toeneemt”, voegde hij toe. Uit een onderzoek blijkt dat zo’n 1 procent van de 125.000 vrijgemaakten gescheiden is.

Deputaat drs. A. L. Th. de Bruijne (Kampen) zei -in reactie op ds. Van Houdt- dat het rapport niet beoogt de geboden Gods in te leveren ten gunste van een wazige stijl van het koninkrijk. Hij verzette zich ook tegen de gedachte van een tweedeling in het rapport, waarbij de inzet afgezwakt wordt door de oplossingen. „U mag die twee niet los van elkaar zien. De oplossingen zijn bedoeld als opstap naar de radicaliteit van het gebod.”

De Kamper docent ethiek vond het vreemd dat er in de kerk tegen zonden zoals racisme of roddel wel opvoedend wordt opgetreden, maar dat over echtscheiding alleen radicaal gesproken wordt. Hij wil aandacht voor preventie of onderricht ten aanzien van het huwelijk in een postmoderne samenleving. „Ik zou willen waarschuwen voor een eenzijdige focus op de zonde in en rond het huwelijk. Ook tucht kan helend werken.”