De Nederlandse ambassade in Brasilia zal vragen of Nederland op de hoogte gehouden kan worden van zijn zaak. Van Roosmalen is geen Nederlands staatsburger meer. Nederland kan op grond daarvan dus ook geen consulaire bijstand meer leveren. Maar de onderzoeker geniet in Nederland wel aanzien. Begin deze maand bleek dat hij was veroordeeld voor zogenoemde biopiraterij. De wetenschapper zou deel hebben uitgemaakt van een internationale bende die genetisch materiaal, planten en dieren uit het Amazonegebied smokkelde.Daarnaast kreeg hij van een rechtbank in het Noord–Braziliaanse Manaus ook nog eens 21 maanden opgelegd voor verduistering van overheidsgeld. De 60–jarige bioloog vestigde internationaal een reputatie met de ontdekking van twintig soorten primaten in de oerwouden van de Amazone. Een aap vernoemde hij naar prins Bernhard.

In 2002 kreeg de primatoloog een boete opgelegd van het Braziliaanse milieubureau Ibama voor het illegaal vervoeren van zeldzame apen en orchideeën in het Amazonegebied. De apenkenner werd in 2003 ontslagen bij het Braziliaanse onderzoeksinstituut voor het Amazonegebied omdat hij genetisch materiaal naar het buitenland had gezonden. Hij werkte daar sinds 1986 op uitnodiging van de overheid. Daarvoor bestuurde Van Roosmalen twintig jaar lang apen in Suriname.