De woordvoerder van de speciale gezant van de Verenigde Naties voor Afghanistan Lakhdar Brahimi zei maandagmiddag dat de eerste zitting „zeer succesvol” is verlopen. „De delegaties zijn het er over eens dat ze drie tot vijf dagen in Bonn willen werken aan deze gesprekken”, aldus zegsman Fawzi die verklaarde dat de VN geen tijdslimiet hebben ingesteld voor de conferentie.

„De agenda rept over een interim hoge raad van Afghanistan, of overgangsraad van twintig of minder leden die het land drie tot zes maanden lang moet besturen”, zei Fawzi. Ook willen ze een soort overgangsparlement en het uitroepen van een Loya Jirga, een traditioneel beraad van stamoudsten, in maart of april van volgend jaar. Zij zouden zich over eventuele akkoorden uit moeten spreken en vervolgens een interimregering aanwijzen voor de komende twee jaar.

Op de eerste dag werd nog niet over de personele invulling gesproken van de overgangsraad of de daarop volgende interimregering. Wel zouden groepen gezegd hebben dat de Noordelijke Alliantie niet zowel de minster van Defensie als die van Binnenlandse Zaken mag leveren. De alliantie zei bereid te zijn de macht te delen. „Wij willen de macht niet monopoliseren”, aldus een delegatielid.

Er zou eveneens overeenstemming zijn over de rol van de in 1973 verdreven koning Zahir Shah. Hij zou een centrale, zei het symbolische rol, kunnen vervullen in het overgangsbestuur. „Iedereen ziet hem als soort verzamelpunt en hoopt dat hij die rol wil vervullen zolang er gekeken wordt naar nieuwe structuren”, aldus de Amerikaanse Afghanistan-gezant James Dobbins na gesprekken met de delegaties.

Aan de vergadering op de Petersberg nemen vier Afghaanse groeperingen deel. De twee belangrijkste delegaties zijn die van de alliantie, op dit moment de feitelijke machthebber in het grootste deel van Afghanistan, en de ’Rome Groep’, de afvaardiging van voormalig koning Zahir Shah. Ook zijn er nog de zogenoemde ’Cyprus Groep’, een gezelschap van anti-Westerse Pathanen gesteund door het buurland Iran, en de ’Peshawar Groep’, een coalitie van gematigde Pathanen die steun krijgen van buurland Pakistan.

De conferentie werd dinsdagochtend geopend door de Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Joschka Fisher. „Afghanistan heeft nu een grote mogelijkheid om vrede en verzoening te bereiken in een verenigd en onafhankelijk Afghanistan”, aldus de bewindsman die grote internationale steun in het vooruitzicht stelde voor de wederopbouw. Wel stelde hij daarbij de voorwaarden dat veiligheidsproblemen worden opgelost, er een stabiele regering komt en dat de mensenrechten – en in het bijzonder die van vrouwen – worden gerespecteerd.

In de Pakistaanse hoofdstad Islamabad begonnen vertegenwoordigers uit tweehonderd landen dinsdag met een conferentie voor de wederopbouw van het grotendeels verwoeste Afghanistan. In januari staat een uitgebreidere conferentie op de agenda in Tokio.

Ondanks de ogenschijnlijke successen van dinsdag bij Bonn kijken waarnemers en diplomaten met argusogen naar mogelijkheden om in Afghanistan een duurzame vrede te vestigen. „Er zijn sinds 1989 vijf vredesakkoorden gesloten, een zelfs getekend in de heilige stad Mekka en niet een ervan is nageleefd”, aldus de Pakistaanse deskundige Haqqani.

Ook de deelnemende partijen aan de conferentie lijken zich al te hebben ingedekt voor een eventuele mislukking. De politiek leider van de Noordelijke Alliantie Rabbani is net als koning Zahir Shah niet in Duitsland en de Cyprus-groep wordt aangevoerd door een schoonzoon van voormalig premier Hekmatyar, een onverzoenlijke Pathaanse hardliner.