De leider van het onderzoek, Dick Marty, maakte donderdagavond voor de Britse zender Channel 4 al enkele bevindingen bekend. Het officiële rapport verschijnt vrijdag.„We kunnen nu bevestigen dat er meerdere jaren geheime CIA-gevangenissen in Polen en Roemenië waren”, aldus de Zwitserse parlementariër Marty. CIA-functionarissen rapporteerden rechtstreeks aan de kantoren van de presidenten van beide landen.

De Poolse en de Roemeense regering spraken tot nu toe elke betrokkenheid met kracht tegen. Een jaar geleden uitte Marty al zijn verdenkingen over het bestaan van geheime CIA-kampen in Europa.

Volgens de onderzoeker kon de CIA gevangenen naar de „spookgevangenissen” vliegen dankzij een overeenkomst die door alle NAVO-leden was ondertekend. Onder het akkoord vielen vluchten van de Amerikaanse strijdkrachten in de oorlog tegen terrorisme. Deze vliegtuigen hoefden geen gedetailleerd vluchtschema op te geven.

Veel vluchten hadden als bestemming de luchthaven Szymany in het noordoosten van Polen. Van daaruit werden de geheime gevangenen overgebracht naar een detentiecentrum in een voormalige militaire basis. Daar ondervroeg de CIA volgens Marty de mensen die de VS beschouwden als leiders van terroristische groeperingen. Het zou gaan om zeker tien personen, onder hen waarschijnlijk Khaled Sheikh Mohamed, een van de bedenkers van de aanslagen in de VS in 2001 en Ramzi Binalshibh, een van de leden van de al-Qaidacel die in Hamburg de aanslagen plande.

In Italië is vrijdag een proces begonnen tegen 26 Amerikaanse burgers, vermoedelijk allen werkzaam voor de CIA, wegens de ontvoering van een imam vanuit in Milaan in 2003. De man zou zijn overgevlogen naar Egypte en naar eigen zeggen zijn gemarteld. De verdachten zijn niet bij het proces aanwezig en de VS hebben al laten weten hen niet aan Italië te zullen uitleveren.

De Italiaanse regering heeft het hooggerechtshof verzocht de rechtszaak tegen de 26 Amerikanen af te blazen, omdat er volgens haar tijdens het proces staatsgeheimen zouden worden onthuld. Bovendien zou de kwestie volgens Rome de relatie met de CIA onder druk zetten. Het hooggerechtshof neemt waarschijnlijk in september een beslissing over dit verzoek. De verwachting is dan ook dat de rechter vrijdag besluit om het proces tot die tijd te verdagen.