De nederlaag bij het referendum over de Europese grondwet in 2005 heeft de politici nederig gemaakt: gedwee luisterden vertegenwoordigers van alle partijen maandagavond in Groningen wat er volgens de bevolking schortte aan het grondwetsvoorstel dat een ruime meerderheid van de kiezers twee jaar geleden afschoot.De kleine 150 noordelingen die gehoor gaven aan de oproep van de Kamerleden bleken al snel geen representatieve weergave van de bevolking te vormen. Zo’n driekwart van de zaal, die vooral uit 18– tot 29–jarige mannen bestond, had bij het referendum vóór de grondwet gekozen. Maar dat weerhield de veelal hoger opgeleide aanwezigen er niet van luid en duidelijk hun mening kenbaar te maken over de fouten die de Nederlandse politiek in het verkopen van de Europese grondwet heeft gemaakt.

Verdeeld over drie rondes mocht iedereen kwijt wat hij of zij op zijn lever had. „Alle commissieleden zullen uw advies mee naar Den Haag nemen om het in hun voorstellen te verwerpen", versprak PvdA–Kamerlid Harm–Evert Waalkens zich Freudiaans bij de aftrap van de bijeenkomst.

Een groot aantal onderwerpen passeerde in hoog tempo de revue: de inzet van militaire troepen namens Europa („Moet Europa niet eerst een buitenlands beleid ontwikkelen?“), de betekenis van Europa voor economisch zwakke gebieden („Wat heeft de Unie voor een armlastige boer in Noord–Groningen voor nut?”) of de uitbreiding van Europa („Zijn er niet al teveel zwakke broeders bijgekomen?").

De tien aanwezige Kamerleden schreven driftig mee, al bleek het moeilijk de aandacht er drie lange uren bij te houden. Sommige parlementariërs vlamden alleen als hun paradepaardjes langskwamen: Kamerlid De Roon van de Partij voor de Vrijheid ageerde fel tegen migranten, Partij van de Dieren–afgevaardigde Ouwehand betoogde over het Europese dierenleed.

Wakkere Groningers wezen de politici genadeloos terecht als zij niet goed dreigden te luisteren: „De SP moet niet alleen reageren op de kritiekpunten waar u het wél mee eens bent, meneer Van Bommel!"

De parlementariërs knikten gedwee bij de talloze voorstellen die de noordelijke aanwezigen deden. Om het basisbeginsel van de Europese Unie niet uit het oog verliezen („Ik weet nog hoe het is om niet in vrijheid te leven"), om het internet en het onderwijs beter in te zetten bij het promoten van Europa of om als Tweede Kamer eens zelf verantwoordelijkheid te durven nemen: „Onze eigen grondwet is toch ook niet per referendum vastgesteld?"

De Kamercommissie voor Europese Zaken doet deze week nog Apeldoorn (dinsdag), Eindhoven (woensdag) en Den Haag (donderdag) aan.