Chinese burger blaast zeepbel op beurs
Nadat de Chinese regering de belasting op aandelentransacties deze week fors verhoogde, daalden de koersen in China met ruim 6 procent. Hoewel dit relatief gezien slechts een dipje was, groeit de vrees voor een echte beurscrash. En dat is niet alleen slecht nieuws voor de vele kleine beleggers in China.
De schade viel mee woensdag. Liet de Chinese beurs nog een flinke veer, in Europa noteerden de indices slechts zeer beperkte verliezen. In Amerika verschenen er uiteindelijk zelfs dikke plussen op de borden.Met de woensdag afgekondigde maatregel heeft Peking de belasting op aandelentransacties verdrievoudigd. De regering wil zo bijdragen aan een „gezonde ontwikkeling van de effectenhandel.” De autoriteiten maken zich namelijk ernstig zorgen over de toenemende speculatiewoede op de Chinese beurzen.
China’s belangrijkste beursindex, de Shanghai Composite, is in de afgelopen maanden omhooggeschoten. Sinds januari boekte de index een winst van zo’n 60 procent, nadat in 2006 de koersen al verdubbelden. Tot woensdag zette de beurs haast dag na dag hogere toppen neer.
De vooruitzichten voor ’s werelds snelst groeiende grote economie zijn ook bijzonder rooskleurig. De Wereldbank verhoogde deze week zijn groeiraming voor de economische expansie in China naar 10,4 procent. In een eerdere prognose ging de bank nog uit van 9,6 procent. Inmiddels is China de vierde economie van de wereld, achter de Verenigde Staten, Japan en Duitsland. Beleggers rekenen daarom op hoge rendementen.
Niet alleen grote investeerders ontdekten in de achterliggende periode de Chinese aandelenmarkt. Ook kleine particulieren zetten massaal hun spaargeld weg op de beurs. Ze doen dat niet in de laatste plaats omdat de Chinese spaarrente (van nog geen 3 procent) op dit moment ruim achterblijft bij de inflatie (4 procent). Van sparen wordt een gemiddelde Chinees vandaag de dag dus armer, wat leidt tot een grote vlucht van spaargeld naar de aandelenmarkten.
De opmars van de Chinese particulier op de effectenbeurs is hierdoor stormachtig. Volgens zakenbank Goldman Sachs beschikt inmiddels 7 procent van de Chinese particulieren over een effectenrekening. In totaal hebben al meer dan 100 miljoen Chinezen een effectenrekening geopend en dagelijks komen hier maar liefst 300.000 nieuwe beleggers bij.
Chinezen mogen overigens slechts handelen in aandelen van binnenlandse bedrijven. Buitenlandse aandelen zijn verboden terrein. Dit drijft de beurskoersen alleen maar harder op. Volgens persbureau Bloomberg is de Chinese beurs -met aandelen die gemiddeld op 44 maal de winst zijn gewaardeerd- inmiddels de duurste aandelenmarkt ter wereld.
De kleine correctie van woensdag kwam op een uiterst gevoelig moment. Alan Greenspan, voormalig president van het Amerikaanse stelsel van centrale banken (de Fed), zorgde vorige week voor opschudding door te stellen dat de Chinese aandelenmarkt een „drastische inkrimping” te wachten staat.
Greenspans voorspelling lijkt vooral gebaseerd te zijn op de bekende beurswijsheid: „What goes up, must come down” (aandelen die almaar stijgen, bereiken ooit een punt dat ze omlaaggaan). De huidige koersstijgingen in China zijn volgens de oud-Fedvoorzitter simpelweg niet vol te houden. Ook zakenbanken spreken van een overspannen prijsvorming en denken hardop aan koerscorrecties van 20 tot 30 procent. Veel Chinezen zullen hun spaargeld in een dergelijk scenario in rook zien opgaan.
De vraag is echter of een correctie in China de beurskoersen ook mondiaal zal raken. In theorie hoeft dat niet het geval te zijn. China’s totale beurswaarde is in internationaal opzicht nog altijd zeer beperkt. Bij beleggers wint de emotie het echter vaak van de ratio.
Dat bleek ook wel in februari, toen een Chinese beurscorrectie van bijna 9 procent zorgde voor wereldwijde malaise op de aandelenmarkten. Beleggers reageerden geschokt op berichten dat Peking speculatie op de eigen aandelenbeurs wilde indammen.
Ook deze correctie had in theorie geen internationale gevolgen hoeven hebben. De praktijk bleek weerbarstiger: in enkele uren tijd verdampte er wereldwijd voor bijna 1 biljoen dollar aan beurswaarde.