Uitvaartbeurzen lijken steeds vaker gespitst te zijn op het bedenken van nieuwtjes die de aandacht van de media trekken. Kisten van sloophout, een roze uitvoering die op een fietskar past, of een schilderij gemaakt van de as van je geliefde. Altijd goed voor een spraakmakende foto in de krant - en daarmee voor het omlaaghalen van de dood.Donderdagmorgen was het druk op de Rhenense begraafplaats Larikshof. Volgens een steenhouwerij is sprake van een wereldprimeur: het plaatsen van een digitaal grafmonument. Bovenop de steen staat een metalen krul, waarin een beeldscherm is verwerkt. Nabestaanden kunnen het scherm activeren, waarna ze beelden uit het leven van de overledene te zien krijgen. Filmpjes horen ook tot de mogelijkheden, maar het blijft dan bij een ”stomme film”, want geluid is niet toegestaan.

Wie wel eens begraafplaatsen in het buitenland bezocht heeft, weet dat Nederlandse graven verhoudingsgewijs sober zijn. De inrichting van kerkhoven is cultuur- en tijdgebonden. Praalgraven met episodes uit het leven van belangrijke personen komen ook voor in de Nederlandse cultuur, terwijl anderzijds mensen begraven liggen onder een eenvoudig genummerd paaltje.

De digitale zerk voegt echter een nieuwe dimensie toe aan de bestaande begraafmores. Nabestaanden hebben behoefte aan het levend houden van de herinnering en foto’s kunnen zeker een hulpmiddel zijn bij de rouwverwerking. De publieke ruimte van een begraafplaats is daar echter niet de goede plek voor. De omgeving moet juist een aanzet geven tot bezinning.

Om die reden stellen gemeentebesturen meestal strenge beperkingen aan de grafbedekkingen wat betreft materialen, afmetingen en vormen, of er is een verbod op contrasterende kleuren en het aanbrengen van afbeeldingen. Zulke regels komen de stilte en sereniteit van een begraafplaats ten goede.

Bij de digizerk zijn daarom vraagtekens te plaatsen. Is zo’n slideshow met beelden van de overledene niet juist een teken dat nabestaanden eigenlijk de dood niet willen aanvaarden? Welke grenzen stelt de Rhenense gemeentelijke verordening aan de beelden die getoond worden? Is de volgende stap toch het vertonen van films met geliefde muziek?

Een begraafplaats is een dodenakker: het lichaam wordt er gezaaid. De dood hoort inderdaad bij het leven, maar de dood is niet gewoon. Dat elk mens eenmaal moet sterven, is het gevolg van de zonde. Dat het lichaam er gezaaid wordt, geeft ook aan dat er iets aan vooraf is gegaan -de ziel is voor Gods rechterstoel geplaatst- en dat er iets op volgt: de dag van oogst, van opstanding.

Het bezoek aan een graf geeft dus zeker stof tot overdenken. Een grafmonument is daar niet zo’n belangrijke schakel in. De grafsteen van de reformator Calvijn is nergens te vinden. Hij verfoeide een eventuele verafgoding en verbood elk teken op zijn graf. Zijn nagedachtenis is er niet minder om.