Alsof dat de enige bedreiging van de zeezoogdieren is. Vervuiling, klimaatsverandering en de bijvangstproblematiek verdienen veel meer aandacht van de ICW dan ze nu door al dat gekissebis krijgen, vinden natuur- en milieuorganisaties.De ICW -die deze week in het Amerikaanse Anchorage zijn jaarvergadering houdt- werd in 1946 in het leven geroepen om de vangst van walvissen te reguleren. Maar in 1982 ging men een stap verder en besloten de leden tot een wereldwijd vangstverbod om de enorme zeezoogdieren van de ondergang te redden. Het moratorium op de walvisvangst kan sindsdien alleen met driekwart meerderheid van stemmen worden opgeheven.

Een bikkelhard ”nee” dus voor prominente walvisjagers als Japan, Noorwegen en IJsland. Waar deze landen zich overigens nauwelijks wat van aantrokken: Noorwegen begon in 1993 weer met het vangen van walvissen voor commerciële doeleinden. IJsland begon vorig jaar met het uitwerpen van harpoenen en Japan maakt dankbaar gebruik van een destijds door de ICW opgestelde uitzonderingsclausule die het vangen en doden van walvissen voor wetenschappelijke doeleinden wel toestaat. Onder deze dekmantel jaagt Japan alweer vele jaren op walvissen.

Overigens zijn de EU-landen vrijwel unaniem tegen, met uitzondering van Denemarken, dat vanwege de belangen van vissers op de Faeröereilanden niet zonder meer tegen kan zijn.

Maar de voorstanders van de walvisjacht berusten niet in hun lot. Dat bleek vorig jaar toen ze voor het eerst na jaren een meerderheid binnen de commissie wisten te krijgen. Op de conferentie van toen, gehouden op het Caraïbische eiland St. Kitts and Nevis, wist Japan met behulp van een krappe meerderheid een resolutie erdoor te jagen die het moratorium als achterhaald neersabelde.

De landen eisen ook dit jaar weer, wat ze noemen een ”normalisering” van de conventie, en dat betekent concreet: beëindiging van het moratorium op de walvisvangst.

Critici als Greenpeace hekelen de werkwijze van Japan bij het creëren van een meerderheid. Het zou namelijk staten die geen enkel belang bij walsvisvangst hebben -bijvoorbeeld omdat ze aan alle kanten zijn omringd door land- met een fikse som geld aan ontwikkelingshulp overhalen toch lid te worden van de ICW, teneinde zo de stemverhoudingen te veranderen. Tokio wist onlangs Laos op die manier aan zijn kant te krijgen; de tegenstanders van de walvisvangst kregen echter de nieuwkomers Slovenië, Kroatië, Cyprus en Griekenland aan hun zijde.

Overigens zijn deze tegenstanders niet tegen iedere verandering. Waar zij hun mond vol van hebben is ”modernisering” van de ICW, omdat niet alleen de walvisvangst, maar tal van andere gevaren op de zeezoogdieren afkomen. Klimaatsverandering, opwarming van de zee (met afname van het krillaanbod als gevolg), vervuiling van het zee- en oceaanwater door de scheepvaart en als gevolg van olie- en gasboringen zijn daar enkele van. Heel urgent zijn de zogenaamde bijvangsten van ’gewone’ vissers. Jaarlijks vangen die onbedoeld rond de 300.000 walvissen en dolfijnen - en dat betekent voor deze dieren een gewisse dood. Met name natuur- en milieuorganisaties als Greenpeace en het Wereld Natuur Fonds zouden graag zien dat de IWC het gekissebis rond voor en tegen de walvisjacht overstijgt en deze andere bedreigingen eens serieus gaat aanpakken.

Als ze er dit keer al aan toekomen, zullen de landen deze week eerst de quota voor de eskimo’s (inuit) in Canada moeten vernieuwen. Dit jaar loopt namelijk hun vijfjarig vangstquotum af, en dus moeten er nieuwe worden vastgesteld. Japan heeft al toegezegd dat het niet dwars zal liggen, maar kon het niet laten eraan toe te voegen dat het „gelijke rechten” eist voor zijn eigen bevolking.