Nieuwe betoging tegen islamisering Turkije
SAMSUN (AP) - Duizenden met vlaggen zwaaiende Turken hebben zondag in Samsun, een havenstad aan de Zwarte Zee, gedemonstreerd voor het behoud van het seculiere karakter van de Turkse staat. De betogers vrezen dat de regering van premier Recep Tayyip Erdogan, wiens partij islamitische wortels heeft, Turkije tot een islamitische staat wil maken.
Samsun is de stad waar Mustafa Kemal Ataturk, de grondlegger van de seculiere Turkse staat, na de Eerste Wereldoorlog de onafhankelijkheidsoorlog tegen de geallieerde bezetters begon. De stad heeft dan ook een speciale status in het Turkse nationalisme. Het aantal betogers, geschat tussen de 50.000 en de 60.000, was zondag evenwel aanzienlijk minder groot dan bij vorige soortgelijke demonstraties in Ankara, Istanbul en Izmir. In de laatste stad kwamen vorige week zeker 1 miljoen mensen op de been.De betogingen begonnen begin april om Erdogans regering onder druk te zetten om af te zien van de kandidatuur van minister van Buitenlandse Zaken Abdullah Gül voor het presidentschap. De vrees was dat Erdogans AK-partij met de benoeming van Gül te veel macht zou krijgen en het land in islamitische richting zou duwen. Erdogan ontkende overigens krachtig dat zijn partij een islamitische agenda zou hebben.
Een boycot van de parlementaire stemmingsrondes voor het presidentschap voorkwam dat Gül werd gekozen, waarna hij zijn kandidatuur introk. De impasse leidde ertoe dat Erdogan vervroegde parlementsverkiezingen uitschreef voor 22 juli. Het parlement nam ook een amendement aan op grond waarvan de president voortaan rechtstreeks door het volk zou worden gekozen. President Ahmet Necdet Sezer moet dat amendement nog bekrachtigen.
Ondertussen heeft de seculiere oppositie zich verenigd. De Republikeinse Volkspartij van Deniz Baykal stemde de afgelopen week in met samenwerking met Democratisch Links van Zeki Sezer. Baykal en Sezer waren zondag beiden aanwezig in Samsun. „Wij zijn hier om luid duidelijk te maken dat wij tegen de sharia (islamitische wet) zijn”, riep organisator Turkan Saylan. „En wij zijn tegen militaire coups”, zo voegde zij hier aan toe in een verwijzing naar een verklaring van de legerleiding, die eerder dreigde met interventie voor het behoud van het seculiere stelsel.