Ramos-Horta is daardoor niet meer in te halen door zijn rivaal Francisco Guterres. De tweede ronde van de presidentsverkiezingen verliep woensdag vreedzaam. Er werden weinig onregelmatigheden geconstateerd.De 57-jarige Ramos-Horta, samen met bisschop Carlos Belo in 1996 winnaar van de Nobelprijs voor de vrede, is een intellectueel die zijn opleiding in het buitenland genoot. De 52-jarige Francisco Guterres, die jarenlang in de jungle tegen de Indonesische militairen vocht, geldt als man van het volk.

Bij de meeste waarnemers was Ramos-Horta, onder de Indonesische heerschappij een tijd lang woordvoerder in ballingschap van de toenmalige rebellenbeweging Fretilin, de favoriet. De vijf kandidaten die in de eerste ronde zijn afgevallen, hadden hun aanhangers ertoe opgeroepen op hem te stemmen. Toch kan het er nog om gaan spannen, want de huidige regeringspartij Fretilin, die vooral buiten de steden veel sympathie geniet, steunt Guterres.

Guterres zei nadat hij had gestemd dat hij als president het volk wil dienen, de crisis in zijn land wil oplossen en er vrede en democratie wil vestigen. Ramos-Horta, die een T-shirt met een afbeelding van Jezus droeg, onderging de verkiezingen naar eigen zeggen volkomen ontspannen. „Als ik win, win ik een enorme verantwoordelijkheid, maar als ik verlies, win ik de vrijheid om te doen waar ik zin in heb, om schrijver te worden, wetenschapper, toerist, om te reizen.”

Guterres groeide tijdens de guerrillaoorlog van strijder uit tot leider van Fretilin. Tegen het eind van de Indonesische heerschappij was hij de machtigste figuur binnen de beweging. Fretilin is van oudsher links, maar Guterres heeft niet laten blijken dat hij van plan is de na de onafhankelijkheid ingevoerde markteconomie weer af te schaffen.

„Hoewel hij niet goed is opgeleid zoals Ramos-Horta, heeft hij een duidelijk programma voor mensen zoals ik”, zegt een kiezer, de 24-jarige Nelson de Sousa, over Guterres. „Ramos-Horta heeft er in de afgelopen tien maanden als premier niet voor gezorgd dat de vluchtelingen naar huis konden terugkeren.”

De bevolking van Oost-Timor koos in 1999 per referendum voor onafhankelijkheid, na 24 jaar door Indonesië te zijn onderdrukt. Het referendum ging met zo veel geweld gepaard dat de internationale gemeenschap moest ingrijpen. Na een overgangsperiode waarin het werd bestuurd door de Verenigde Naties, werd het gebied in 2002 daadwerkelijk onafhankelijk.

Vorig jaar vormde het ontslag van 600 stakende soldaten door toenmalig premier Mari Alkatiri aanleiding tot wekenlange onlusten, waarbij zeker 37 doden vielen en 155.000 mensen op de vlucht werden gejaagd. Een door Australië geleide vredesmacht moest eraan te pas komen om de orde te herstellen.

De vredesmilitairen zijn nog altijd in Oost-Timor en zagen samen met een VN-politiekorps toe op het goede verloop van de verkiezingen. Dinsdagmorgen werd er in de hoofdstad Dili nog gevochten door leden van rivaliserende bendes. De politie maakte met traangas een eind aan het geweld. De verkiezingen zelf verliepen woensdag zonder problemen, maar gevreesd wordt dat er geweld zal uitbreken als de uitslag bekend is gemaakt.

De president heeft in Oost-Timor een overwegend representatieve functie. Volgende maand wordt er een premier gekozen. De grote kanshebber is vertrekkend president Xanana Gusmao, de held van de onafhankelijkheidsstrijd en een bondgenoot van Ramos-Horta. Beiden hebben zich jaren geleden van Fretilin afgekeerd.

Oost-Timor is een van de armste landen van Azië. Het gemiddelde inkomen bedraagt er nog geen dollar per dag en ongeveer de helft van de beroepsbevolking is werkloos. Naar schatting van het Wereldvoedselprogramma is 60 procent van de kinderen onder de 5 jaar ondervoed.