Energie met de regelmaat van het getij
DEN OEVER (ANP) - Waar het met zon en wind altijd maar afwachten is, staat het voor 98 procent vast dat uit de zeegetijden elke dag energie is te winnen. Populairste proeflocatie in Nederland: de Afsluitdijk.
Hier verrijzen nog dit jaar drie getijdenturbines, ontwikkeld door het bedrijf Teamwork Technology uit het Noord-Hollandse Zijdewind. De turbines leveren genoeg stroom om een paar honderd gezinnen in hun energiebehoefte te voorzien. Want nergens stroomt het water in Nederland sneller dan onderlangs de dijk.Bij de Afsluitdijk werken Noord-Hollandse wetenschappers aan een vondst die gratis energie oplevert zonder zelf milieubelastend te zijn: de Tocardogetijdenturbine. Het is een soort tweebladig waterrad dat gaat draaien als er water doorheen stroomt. Zo drijft het rad een dynamo aan die elektriciteit opwekt.
Volgens algemeen directeur Hans van Breugel van Teamwork Technology is de Afsluitdijk een nagenoeg perfecte plek voor de Tocardo’s. „Nederland is plat en er zijn weinig plekken waar veel water echt snel stroomt. Dit is wel zo’n plaats, net als bij de Oosterschelde”, zegt hij.
„In 2005 hebben we al proeven gedaan met de turbines bij de Afsluitdijk. Maar toen hadden we een testvergunning voor een paar maanden. Nu gaan we een jarenlange duurproef doen, om te laten zien dat het blijft werken”, aldus de algemeen directeur.
De Tocardo profiteert van snelstromend water, vertelt Van Breugel. „En het water stroomt hard bij de Afsluitdijk, ongeveer 3 tot 3,5 meter per seconde.”
Het nadeel van de Afsluitdijk is wel, dat de turbines alleen kunnen draaien bij het spuien, aldus de algemeen directeur. Daardoor draait de turbine slechts een kwart van de tijd. „Maar zet hem in het de Oosterschelde met zijn openzeedammen en daar levert een turbine voor ongeveer veertig huishoudens stroom op. De hele Oosterschelde kan 30.000 gezinnen constant van stroom voorzien.”
Bij de Afsluitdijk komen drie Tocardostromingsturbines te staan als demonstratiemateriaal. „Bij spuien vinden we hier de hoogste stroomsnelheden ter wereld, ideaal”, meent Van Breugel. „En het opwekken van getijdenenergie kan ook hier interessant zijn. Windmolens kunnen wegens de vogelrichtlijn echt niet meer: te veel dieren leggen het loodje tegen de rotorbladen.”
Volgens Fred Gardner, technisch directeur van Teamwork Technology, is uit onderzoek gebleken dat de raderbladen van de Tocardo niet schadelijk zijn voor vissen. Gardner: „Het systeem heeft geen tandwielkasten waarin vissen vermalen zouden kunnen worden.”
De aandrijving is volgens Gardner echt uniek aan de uitvinding: „De turbine bevat dus geen tandwielkast en heeft ook geen olie nodig om te blijven draaien. En in tegenstelling tot wind- en zonne-energie kunnen we van getijdenenergie met 98 procent zekerheid zeggen hoeveel de turbine gaat opleveren. Getijden zijn niet onvoorspelbaar, zoals de wind en de zon.” Van Breugel: „Er zijn wel andere getijdenturbines, maar alleen die van ons is minimaal milieubelastend. En toe te passen in kleine stromingsgaten.”
Maar ondanks alle voordelen zal getijdenenergie zon- en windenergie nooit helemaal vervangen, denken de twee Teamworkdirecteuren. „In grote landen als Duitsland en Frankrijk bijvoorbeeld heb je namelijk nergens dergelijke getijdenstromingen. Maar toch kan het alternatief lokaal bijzonder interessant zijn. Tussen de Griekse eilanden of tussen de Indonesische eilanden werkt het bijvoorbeeld fantastisch.” Gardner: „Eigenlijk overal waar een gat is waar water door stroomt, is getijdenenergie op te wekken.”