Wat niet iedereen weet: op het strand biedt een zwart T-shirt meer bescherming tegen de zon dan een wit. Of: elke verbranding heeft gevolgen voor de huid. Gelet op het aantal roodverbrande zongenieters op een zomerse dag aan zee, lijkt dat nog weinig door te dringen.„Het directe gevolg van een zonnebrand -de rode huid die gaat vervellen- lijkt van voorbijgaande aard. Maar de indirecte schade is onherstelbaar. Een teveel aan UV-stralen tast het DNA van huidcellen aan. Het gevolg is een snelle veroudering van de huid. Je ziet het nogal eens bij fervente zonnebankgebruikers. Bovendien is het aantal gevallen van huidkanker de afgelopen jaren schrikbarend toegenomen. Vroeger zag je dat bij bejaarden, nu regelmatig bij veertigjarigen. Met een hoge beschermingsfactor kun je veel narigheid voorkomen.”

Apothekersassistentes Sanae Achoroaa en Marianne van Duijl volgden verschillende cursussen over zonbescherming. „Een huid moet je altijd wapenen tegen UV-stralen. Iemand die zich een week lang heeft ingesmeerd, vindt het algauw welletjes. Natuurlijk geeft pigment bescherming, maar ook mensen met een vrijwel zwarte huid verbranden in de zon.”

Uitgewerkt
Voor de directe stralen bieden zonnebrandcrèmes met een UVB-filter bescherming, voor de indirecte gevolgen is een UVA-filter nodig. Doorgaans bevatten de gangbare producten alleen een UVB-filter, uitgedrukt in een beschermingsfactor. In de apotheek zitten beide filters in de producten. Wat ook niet onbelangrijk is: die worden aan het begin van elk seizoen vervangen. „Na een jaar is de beschermingsfactor voor de helft uitgewerkt. Zonnebrandcrème van twee jaar oud kun je rustig weggooien.”

Voor een normale huid is een beschermingsfactor tussen de 30 en de 50 normaal. Zeker voor gezicht, hals en armen: lichaamsdelen die bij mooi weer voortdurend aan de zon zijn blootgesteld. „Voor de rest van het lichaam kan een lagere factor worden gebruikt. Dat geldt ook naarmate de zomer voorbijgaat. Een gezicht moet je blijven beschermen. Smeer het in als je een eind gaat fietsen of een dag door de stad loopt.”

Petje
Achoroaa en Van Duijl raden vooral aan om kleintjes elke twee à drie uur in te smeren met een voor kinderen bestemde zonnebrandcrème. „Kinderen zijn veel gevoeliger voor de zon, omdat de huid nog volop in opbouw is. Als ze regelmatig verbranden, is dat funest. Dat kan onherstelbare schade aanrichten. Trek ze op het strand een donker T-shirt aan, dat houdt de UV-stralen tegen. Een wit shirt filtert zonnestralen en geeft minder bescherming. Zet ze een petje op, dat is een kleine moeite.”

Als mensen verbrand zijn, kan de apotheker alleen de symptomen bestrijden. „We hebben mentholgel of koelzalf, maar soms moet je je beheersen om geen reprimandes uit te delen. Allergische reacties komen ook nogal eens voor, in het bijzonder als gevolg van medicijngebruik. Sommige antibiotica, antidepressiva of bijvoorbeeld bloedsuikerverlagers kunnen in de zon een toxische reactie veroorzaken. Dat kun je voorkomen met een beschermingsfactor van 50, of door te zorgen dat je de zon mijdt, zeker tussen twaalf en drie uur ’s middags. Maar dat geldt eigenlijk voor iedereen.”

Zonnewijzer

Vermijd de zon tussen 12.00 en 15.00 uur.

Ook wolken laten 80 procent van UV-straling door.

Gebruik zonnebrandcrème tegen zowel UVA- als UVB-straling

Smeer zonnebrandcrème een halfuur voor het zonnen op, herhaal iedere twee uur.

Gebruik een factor die hoog genoeg is. Gebruik voor lichaamsdelen die steeds in de zon zijn, een hogere beschermingsfactor.

Gooi zonnebrandcrème van twee jaar oud, weg. Gebruik zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor na een jaar voor lichaamsdelen die minder aan de zon zijn blootgesteld.

Smeer na het zwemmen opnieuw, ook bij een waterbestendig product.

Houd kinderen onder de zes maanden uit de zon. Smeer kleine kinderen altijd en regelmatig in met een hoge beschermingsfactor.

Laat kinderen op het strand een petje en een donker T-shirt dragen. Witte T-shirts laten UV-stralen door.