Voorzitter Prodi maakte dit woensdag in Brussel bekend. Hij bepleitte een permanente steunfaciliteit, die het mogelijk maakt „zeker en snel” hulp te bieden aan slachtoffers van calamiteiten. „Het gaat om een uitdrukking van Europese solidariteit”, zo zei hij in een toelichting. Directe aanleiding tot de voornemens zijn de overstromingen die de afgelopen weken delen van Midden-Europa zwaar hebben getroffen.

Het dagelijks bestuur van de Unie stelt voor in 2002 reeds 500 miljoen euro te reserveren. Dat bedrag zal waarschijnlijk beschikbaar komen als vergoeding voor een deel van de enorme kosten die voortvloeien uit de recente problemen met het hoge water. In volgende jaren zou er telkens een inleg moeten zijn van 1 miljard euro.

Prodi benadrukte dat de middelen kunnen worden vrijgemaakt binnen de meerjarenbegroting zoals die in 1999 voor de periode tot en met 2006 door de regeringsleiders is opgesteld. Meestal blijven de feitelijke uitgaven beneden de afgesproken plafonds. Dat verschaft ruimte om het noodfonds te vullen zonder dat de EU-landen extra contributie naar de gemeenschappelijke kas behoeven over te boeken.

De plannen vereisen de goedkeuring van de lidstaten en van het Europees Parlement. Prodi rekent erop dat zij spoedig zullen instemmen. Maar genoemde instelling heeft in 1997 al eens het idee van een noodfonds verworpen. Het vond de toen beoogde omvang daarvan van 10 miljard euro te gering en de benodigde regels voor uitkeringen uit een dergelijk budget te gecompliceerd.

De jongste wateroverlast confronteert vooral Duitsland met ernstige financiële gevolgen. De Commissie schat die op 15 miljard euro. Oostenrijk heeft een schade geleden van 2 miljard euro. Voor Tsjechië en Slowakije, die beide waarschijnlijk in 2004 toetreden tot de Unie, zijn bedragen geraamd van respectievelijk 2 à 3 miljard en 35 miljoen. De eerste zeven jaar hoeft niet te worden afgelost.

Vice-president Wolfgang Roth van de Europese Investeringsbank verklaarde woensdag voor de Duitse radio dat alleen Duitsland al 1 miljard euro aan kredieten krijgt. Het bedrag wordt waarschijnlijk nog met 1,5 miljard euro verhoogd.