Intussen is de boodschap helder: er is een tijd van stichtingen oprichten en een tijd van stichtingen ontbinden. Na 15 jaar is het mooi geweest, al hoopt de redactie dat er mensen blijven die Wilma’s boeken „ter hand en de daarin vertolkte geloofsovertuiging ter harte zullen nemen.”De Wilmavrienden verdwijnen echter niet geruisloos: er is een mooi afscheid gepland. Op zaterdag 12 mei beleggen ze voor de laatste keer een Wilmadag, waarbij ds. A. J. Jorissen een toespraak houdt over ”Het heilig wonder van de vreugdevolle herinnering” en G. Donkersteeg een powerpointpresentatie verzorgt. Hoogtepunt van de dag is de onthulling van een borstbeeld van Wilma in het centrum van Beekbergen.

De protestantse schrijfster en dichteres Wilma (Willemina Vermaat, 1873-1967) maakte vooral in de periode voor de Tweede Wereldoorlog naam met romans en novellenbundels, waarvan het hoofdthema wel is geformuleerd als „het pijnlijk raadsel van het lijden.” In het literaire handboek ”De Nederlandse en Vlaamse auteurs” staat haar werk getypeerd als „vergeestelijkte kunst, uiting van een idealistische geest, die ideaalbeelden schept van edele menselijkheid.”

Niettemin heeft ze geestverwanten tot lang na haar dood weten te inspireren. Zoals blijkt uit de woorden van de protestantse dichter en hoogleraar K. Heeroma, die in het laatste nummer van Wilmare geciteerd worden: „Wilma heeft in haar hoge ouderdom de versvorm nodig gehad om de boodschap van haar leven tot klinken, tot zingen te brengen. Zij zingt hier samen met alle heiligen mee in de lofzang die niet sterven kan.”

Wilma en De Mérode (II)
Voor het protestantse literaire erfgoed lijken de magere jaren aangebroken te zijn. Niet alleen wordt de Wilmastichting opgeheven, ook de Willem de Mérodekamer in Uithuizermeeden sluit per 1 mei zijn deuren voor het publiek. De kamer was tot nu toe ingericht in een villa die deel uitmaakte van Openluchtmuseum Het Hoogeland, de tentoongestelde collectie was in bruikleen afgestaan door De Mérodebiograaf Hans Werkman.

De Mérode (schuilnaam van Willem Eduard Keuning, 1887-1939) was een goede vriend van Wilma. Hij geldt als de belangrijkste protestantse dichter in Nederland uit de tijd tussen de beide wereldoorlogen. Van 1907 tot 1924 werkte hij als onderwijzer aan de gereformeerde lagere school van Uithuizermeeden, totdat hij wegens ontucht werd gearresteerd. Als een gebroken man trok hij zich -na een jaar gevangenisstraf- terug in Eerbeek, in de omgeving van Wilma. Daar wijdde hij de rest van zijn leven helemaal aan de literatuur.

Als literator is De Mérode belangrijker geweest dan Wilma, en zijn gedichten vinden nog altijd aftrek onder een christelijk lezerspubliek. Alle reden dus voor een aan hem gewijde tentoonstellingsruimte. Maar onlangs heeft Openluchtmuseum Het Hoogeland om financiële redenen besloten de villa in Uithuizermeeden van de hand te doen, en dat betekent het einde van de De Mérode-expositie. De collectie -foto’s, dichtbundels, handschriften, voorwerpen- gaat terug naar Hans Werkman.

Niet dat daarmee alle herinneringen aan Wilma Vermaat en Willem de Mérode uit het publieke domein verdwenen zijn. Er blijft nog altijd een Wilmavitrine in het dorpshuis van Beekbergen, er is een website over De Mérode (www.willemdemerode.nl). En Hans Werkman doet pogingen om zijn verzameling opnieuw in Uithuizermeeden onder dak te brengen. (EdB)

Hobbs genomineerd

”The Short Day Dying” van Peter Hobbs (1973) maakt kans op de prestigieuze Impac Award. De debuutroman, die onlangs bij de christelijke uitgeverij Boekencentrum in Zoetermeer en bij Anthos in het Nederlands verscheen onder de titel ”De eindigheid der dagen”, prijkt op de shortlist van de International Impac Dublin Literary Award 2007. Deze onderscheiding wordt toegekend aan in het Engels geschreven of vertaalde fictie. Wereldwijd geselecteerde bibliotheken konden titels voordragen. Van de 138 oorspronkelijk nominaties zijn er 8 op de shortlist terechtgekomen. Enkele andere genomineerden zijn Jonathan Safran Foer (”Extremely Loud and Incredibly Close”), J. M. Coetzee (”Slow Man”) en Salman Rushdie (”Shalimar the Clown”).

”The Short Day Dying” beschrijft vier seizoenen uit het leven van Charles Wenmoth, een jonge smid en lekenpredikant in het verste, ruigste deel van Zuidwest-Engeland in 1870. Over dit boek schreef The Observer: „Wat is het toch zeldzaam om een nieuwe roman te ontdekken die zo prachtig geformuleerd en verzorgd is als deze.” En Hennie Walgemoed in het Reformatorisch Dagblad: „Het verhaal heeft een dwingende, monotone kracht. Pas bij herlezing valt op hoe vernuftig Peter Hobbs zijn debuut heeft opgebouwd en hoe knap hij met de lezer speelt.” De winnaar wordt op 14 juni bekendgemaakt. Dat de prijs ertoe doet, bewijst de Turkse schrijver Orhan Pamuk. Hij kreeg de award in 2003; vorig jaar won hij de Nobelprijs voor literatuur. (RL)