De explosie in het parlementsgebouw deed zich voor in een cafetaria, waar op dat moment veel parlementsleden zaten te lunchen, aldus de persvoorlichter van het parlement. Een cameraploeg van de tv-zender Alhurra was net bezig een parlementslid te interviewen toen de ontploffing zich voordeed. De genterviewde, Jalaluddin al-Saghir, dook naar beneden, de zaal vulde zich met rook en er klonk geschreeuw. Een man zat voorovergebogen en bewegingloos onder het stof. Een vrouw knielde bij een gewonde of dode man bij een tafel.Een van de doden was Saleh al-Mutlaq, de leider van het soennitische Front voor een Nationale Dialoog. Ook Taha al-Liheibi van het soennitische Front van Overeenstemming en Niamah al-Mayahi van de sjiitische Verenigde Iraakse Alliantie kwamen om het leven.

Verscheidene parlementsleden zeiden een stel afgerukte benen te hebben gezien, die vermoedelijk aan de dader toebehoorden. Veiligheidsfunctionarissen zeiden dat het vermoedelijk een lijfwacht betrof van een door hen niet bij naam genoemd soennitisch parlementslid. Zij zeiden bij de eetzaal ook twee in schoudertassen verborgen bommen te hebben aangetroffen, die door Amerikaanse experts werden weggehaald en elders onschadelijk werden gemaakt. Regeringswoordvoerder Ali al-Dabbagh zei dat de verantwoordelijken voor de aanslag mogelijk in het gebouw werken. ’Er zijn groepen die overdag politiek bedrijven en ’s nachts andere dingen doen dan politiek’, zei hij.

De aanslag in het parlementsgebouw vormt een zware inbreuk op de beveiliging van het zwaarbewaakte regeringscentrum in de zogenoemde Groene Zone. Eerder op de dag gebruikten bewakers van het parlement speurhonden om mensen te controleren die het gebouw wilden betreden. Dit gebeurt gewoonlijk nooit, wat erop lijkt te duiden dat er al rekening mee werd gehouden dat iemand een aanslag wilde plegen. Een personenscanner bij een van de toegangen tot de Groene Zone was donderdag defect; mensen werden gefouilleerd en langs metaaldetectors geleid.

De aanslag toont aan dat opstandelingen zelfs op de meest beveiligde plaatsen kunnen toeslaan, ondanks een al twee maanden durende Amerikaans-Iraakse operatie om Bagdad te zuiveren van extremistische elementen. Op 1 april meldde het Amerikaanse leger de vondst van twee explosievenvesten in de Groene Zone. Vorige maand kwamen een Amerikaanse militair en een Amerikaanse burger om bij een raketbeschieting in de zone en enkele dagen daarvoor sloeg een raket in, niet ver van de plek waar VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon op dat ogenblik een persconferentie bijwoonde.

De aanslag ’onderstreept het mislukken van het veiligheidsplan van de regering’, zei Khalaf al-Iliyan, een van de drie leiders van het Iraakse Front van Overeenstemming. ’Het is een complete flop. De explosie betekent dat de instabiliteit en het gebrek aan veiligheid de Groene Zone hebben bereikt, die volgens de regering zo zwaar bewaakt wordt.’ De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Condoleezza Rice meende echter dat de aanslag niet bewijst dat de veiligheidsoperatie is mislukt, maar dat de terroristen vastbesloten zijn de democratische droom van het Iraakse volk te vernietigen.

De Amerikaanse president George Bush veroordeelde de aanslag en gaf als boodschap aan de Iraakse regering: ’Wij staan naast u.’ Ook VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon keurde de aanslag af. Hij riep alle Iraakse leiders op tot eendrachtige samenwerking tegen het geweld en voor ’een vreedzamer en stabieler Irak’.

Na overleg met de Amerikaanse commandant David Petraeus besloten Iraakse functionarissen de beveiliging van het parlement in handen te leggen van het ministerie van binnenlandse zaken. Voorheen werd het gebouw beveiligd door een particulier bedrijf.

Volgens Hadi al-Amiri, voorzitter van de parlementscommissie voor veiligheid en defensie, kunnen de explosieven met de bevoorrading van het restaurant naar binnen zijn gesmokkeld. Van een westerse televisieploeg werden kort na de aanslag een camera en videoband in beslag genomen.

Parlementsvoorzitter Mahmoud al-Mashhadani kondigde aan dat het parlement vrijdagochtend in buitengewone zitting bijeen zou komen ’om het terrorisme te tarten’. Vrijdag is in Irak gewoonlijk een rustdag.

De getroffen brug verbond de overwegend soennitische wijk Azamiyah met de sjiitische wijk Utafiyah. Volgens de politie ontplofte er één voertuig, maar op televisiebeelden was te zien dat de brug op twee plaatsen is gebroken, wat zou kunnen betekenen dat zich twee explosies hebben voorgedaan.

De brug, de Al-Sarafiyabrug, stamt uit het begin van de 20ste eeuw.

’Het is een van de monumenten van Bagdad. Dit brengt Irak echt schade toe. We raken elke dag een stuk van onze geschiedenis kwijt’, zei de 45-jarige Ahmed Abdul-Karim, die vlakbij de brug woont.