Opinie

Iraans-Britse crisis

Veel kranten blikken terug op de Iraans-Britse crisis van de afgelopen weken. Iran hield bijna twee weken lang vijftien Britse marinemensen in gevangenschap wegens het binnenvaren van de Iraanse wateren. Eind vorige week werden ze vrijgelaten.

Samenstelling: Buitenlandredactie
12 April 2007 09:28Gewijzigd op 14 November 2020 04:41

Het gijzelingsdrama brengt The Economist tot een inschatting van de reputatie van Amerika in het Midden-Oosten. Vier jaar na de Brits-Amerikaanse inval in Irak is die niet best, aldus het Britse weekblad.„Terwijl de ster van Iran rijst, valt die van Amerika. Geen ander land heeft macht een ander land te verbrijzelen, en ook komt er geen land dicht in de buurt. Maar overwinningen in Afghanistan en Irak hebben de supermacht niet in staat gesteld vrede in de regio te brengen, laat staan een Pax Americana, in Irak of in het brede Midden-Oosten. Amerika heeft ook Syrië niet kunnen afschrikken van zijn bondgenootschap met Iran. Bush heeft ook de doelstelling van het bevorderen van Arabische democratie of vrede in Palestina niet kunnen bereiken. Inderdaad, Israël zelf stelde Amerika teleur en versterkte Iran juist in de mislukte oorlog tegen Hezbollah, Irans evenknie in Libanon.

Een duidelijk signaal van veranderende tijden is het gedrag van Saudi-Arabië. De Arabieren in de Golf hebben een lange geschiedenis om zich door bondgenoten te laten beschermen tegen de Perzische buurman. Tot de jaren zestig waren de Britten hun beschermer; in de jaren tachtig was het Saddam. Na zijn invasie in Kuweit in 1990 riepen de Saudi’s de hulp van de Amerikanen in.

En nu twijfelen zelfs de Saudi’s er aan of het steunen op de supermacht wijs is. Amerika is niet alleen onpopulair op straat. Zijn afhankelijkheid als een bondgenoot komt in het gedrang als Amerikaanse kiezers zich tegen buitenlandse avonturen keren en de Democraten proberen het buitenlands beleid uit handen van het Witte Huis te krijgen (…)

Vier jaar na de invasie blijft het Iraakse debacle overal de Amerikaanse diplomatie bederven. Het is in delen van Europa een reden voor de weerstand tegen de Amerikaanse raketafweer. Het verklaart ook de lauwe steun die Groot-Brittannië in de Veiligheidsraad ontving toen het vroeg de detentie van de zeelieden te „betreuren” in plaats van alleen „ernstige zorg” uit te spreken. De andere permanente leden van de Veiligheidsraad -Rusland, Frankrijk en China- verwensen Amerika en Groot-Brittannië nog steeds dat deze hun wensen in 2003 hebben genegeerd, en staan nu niet te trappelen de Anglo-Saksen uit de puree te halen. Hoewel de Veiligheidsraad sancties over Iran heeft uitgeroepen vanwege het nucleaire programma, willen Rusland en China maar beperkte stappen zetten. En hoewel niemand een Iraanse atoombom wenst, zijn niet alle landen het erover eens dat een Iraans atoomprogramma een duidelijke en onmiddellijke dreiging is, waarover de Amerikanen spreken. Zeiden ze dat immers ook niet over Irak?”

Christian Science Monitor

Washington kan nog wat leren van de manier waarop de Britten vijftien gegijzelde marinemensen uit Iran vrij wisten te krijgen, vindt de Christian Science Monitor. Volgens de Amerikaanse krant laat de actie zien dat militair geweld tegen de Islamitische Republiek geen optie is.

„In Washington is de Britse aanpak van de situatie nauwlettend gevolgd, maar het debat binnen de regering-Bush over hoe Iran het beste ertoe kan worden bewogen zijn gewetenloze praktijken te veranderen, is nog niet voorbij.

Hoewel de president wijselijk zegt dat alle opties nog op tafel liggen, kan militair geweld niet serieus worden overwogen. Minister van Defensie Robert Gates, die realiteitszin en gezond verstand in het Pentagon heeft gebracht, zegt in elk geval van niet.

De Amerikaanse strijdkrachten hebben hun grens in Irak bereikt. Een aanzienlijk deel van de goodwill die jonge Iraniërs jegens de VS koesteren, zal in één klap in anti-Amerikaanse haat veranderen als Amerika het land bombardeert of binnenvalt. (…)

Dus diplomatie en multilaterale druk van de Europese Unie en de Verenigde Naties moeten de koers van de regering-Bush blijven bepalen. Die diplomatie mag wel stevig zijn, en de VS moeten doorgaan met hun campagne om de Iraanse pogingen nucleaire wapens te verwerven te dwarsbomen.”

Financial Times

John Bolton, Amerika’s meest opvallende VN-ambassadeur van de laatste decennia, noemt in de Britse zakenkrant de extremisten in Teheran de winnaars.

„Iran zocht en vond een zwakke plek. Ahmedinejad, de president, kan dezelfde of zelf grotere provocaties opnieuw ondernemen, zonder dat hij een sterke reactie hoeft te vrezen. Iran hield de kaarten hoog en speelde ze uit op het moment en de manier van eigen keuze. Uiteindelijk was de Britse diplomatie irrelevant. Ahmedinejad speelde het hele spel lang de baas, Blair intussen bespottend en vermanend de gijzelaars niet te berechten omdat ze hadden bekend de Iraanse wateren te zijn binnen gegaan. Wat een schaamteloze brutaliteit!”

(…) Jammer genoeg voor het Westen hadden de mullahs in Teheran een vrolijk Pasen. Het enige dat uit de crisis naar voren kwam, was de vastbeslotenheid van Iran om ons opnieuw te confronteren.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer