Veel christenen in het Midden-Oosten voelen zich een makkelijke prooi van moslims die hun woede over het oppermachtige Westen tot uitdrukking willen brengen. Eind oktober werden in Pakistan zeventien christenen vermoord en sindsdien proberen de christelijke minderheden zich zo onopvallend mogelijk te gedragen.

De familie van Adel Karras, koptische christenen die in Caïro leven, voelt zich van twee kanten bedreigd. Op 18 september werd een van hun verwanten, die toevallig ook Adel Karras heette maar een kruidenierszaak in Los Angeles had, in de Amerikaanse stad op straat doodgeschoten. Karras zag er Arabisch uit en zijn winkel ligt in de buurt van een moskee. Zijn aanvallers hadden er waarschijnlijk geen weet van dat er in het Midden-Oosten ook christenen leven.

De familie Karras in Caïro maakt zich grote zorgen. „Soms hoor ik mensen op straat zeggen wat ze van plan zijn te doen met de christenen”, zegt Rafik Labib, een van de gasten op de rouwplechtigheid voor Adel Karras die vorige week in Caïro werd gehouden. „Mensen kunnen natuurlijk niet zien welk geloof ik aanhang en ze nemen dus geen blad voor de mond. Hun gesprekken voorspellen niet veel goeds.”

Belangen
Imad Jad van het Ahram-centrum voor Strategische Studies, zelf ook een kopt, benadrukt dat de Egyptische christenen zich altijd hebben verzet tegen westerse landen die voor hun belangen opkwamen of de christenen onder hun vleugels trachtten te nemen. De koptische christenen maken ongeveer 14 procent uit van de Egyptische bevolking en leven al 1400 jaar onder het bewind van moslims.

Kopten hebben het niet gemakkelijk in Egypte: in het leger en de politiek zijn ze ondervertegenwoordigd en ze worden vaak achtergesteld op de arbeidsmarkt. Af en toe komt het tot gewelddadige uitbarstingen tussen christenen en moslims. Bij de laatste grote confrontatie in 1998 werden twintig kopten vermoord. „De christenen hier kunnen de oorlog in Afghanistan missen als kiespijn”, zegt Jad. „Ze hebben al genoeg problemen.”

Dodelijke weg
In Libanon, dat van alle landen in het Midden-Oosten het grootste aandeel christenen in zijn bevolking heeft, schat men de kans op spanningen tussen moslims en christenen als gevolg van Amerikaanse oorlogshandelingen in Afghanistan minder groot in. Anders dan de kopten in Egypte onderhouden de maronitische christenen nauwe banden met het christendom in West-Europa. „Ik geloof niet dat er wrijvingen zullen ontstaan tussen de twee grote geloofsgroepen in Libanon”, zegt Michele Maria, een christelijke vrouw uit de Noord-Libanese stad Tripoli. „De Amerikanen scheren ons over één kam: We zijn in hun ogen allemaal Arabieren.”

Toch is het ook in Libanon sinds 11 september niet overal pais en vree. Begin deze maand werden er twee kerken in overwegend islamitische steden aangevallen. Eén moskee in een hoofdzakelijk door christenen bewoonde stad werd in brand gestoken. Op de muur van de moskee was: ”Alle moslims zijn terroristen” gespoten. Maar de Libanese bevolking, die in de vijftien jaar durende burgeroorlog wel wat gewend is, lijkt niet bijzonder aangedaan.

Geen zorgen
In Furn el Chebbak, een christelijke wijk in Beiroet, zegt de 23-jarige Kamil dat hij zich geen zorgen maakt. „Er zijn hier altijd wel mensen die tweedracht willen zaaien onder moslims en christenen.” Op veel plaatsen proberen christelijke geestelijken en leiders van de islamitische gemeenschappen in Libanon vroegtijdig olie op de golven te gieten. En de Libanese krant Daily Star vond het gepast de Pakistaanse bevolking naar aanleiding van de moord op de zeventien christenen te herinneren aan de bloedige burgeroorlog tussen de verschillende geloofsgroepen in Libanon. „Met die geschiedenis voor ogen kan misschien vermeden worden dat andere landen dezelfde dodelijke weg opgaan.”