„Dof van geest, niet helder van hoofd zijn. Gedachteloos zijn, niet goed opletten.” Zo omschrijft de Dikke Van Dale het woord suffen.In opdracht van Monsterboard.nl, een site waarop ruim 60.000 vacatures en meer dan 700.000 curricula vitae staan, ondervroeg onderzoeksbureau TNS NIPO 592 werknemers op hun sufgehalte. Niet door dat woord te noemen, maar met: „Heeft u wel eens momenten op uw werk waarop u minder scherp bent?”

Gemiddeld blijkt dit per medewerker 23 minuten op een dag het geval te zijn. Per maand gaat zo een werkdag verloren, aldus Monsterboard.

Tussen vrouwelijke en mannelijke werknemers zit nauwelijks verschil. Tussen ouderen en jongeren wel: hoe ouder de werknemer, hoe scherper hij zich voelt.

De onderzoekers informeerden ook wat werknemers op zo’n leeg moment gaan doen. Meer dan de helft, 55 procent, haalt koffie. Kletsen met collega’s scoort daarna het hoogst (43 procent), gevolgd door iets eten (34 procent), een rondje lopen door het bedrijf (26 procent) en voor je uit staren en naar buiten kijken (allebei 16 procent).

Anderen gaan privémailtjes versturen, privételefoontjes plegen, een spelletje doen op de pc of boodschappen doen. Of een dutje. Over het eerste meldde de ICT Barometer van Ernst en Young in oktober vorig jaar dat werknemers gemiddeld anderhalf uur per week mailen, surfen of bellen voor privédoeleinden in de baas zijn tijd. Uitgaand van een gemiddelde werkweek van 36 uur betekent dit dat ongeveer 4 procent van de werktijd aan privézaken wordt besteed. Een jaar eerder was dat nog 6 procent.

Wat het dutje betreft: wetenschappers zijn daar positief over. Zo’n zogenaamde ”powernap” kan heel goed zijn, blijkt uit een recente studie: het lerend vermogen neemt er aanzienlijk door toe.

Dat suffen een werkdag kost, klinkt negatief. Terwijl Intermediair twee weken geleden liet zien dat rust van levensbelang is voor mensen, ook binnen werktijd. Af en toe voor je uitstaren blijkt heilzaam. „Veel mensen zijn de zin van rust en herstel voor het lichaam vergeten”, zegt Henry Does, arts voor arbeid en gezondheid, in het weekblad. Hij vindt dat bedrijven en organisaties hun medewerkers meer tijd en ruimte moeten geven om tijdens het werk te ontspannen.

Maar Monsterboard bedoelt dit onderzoek niet als opgeheven vingertje, benadrukt managing director Marc de Vries. „Wij peilen wat er op de werkvloer speelt. Dat doen we voortdurend, ook door een poll op onze website. De presentatie van dit onderzoek betekent niet: „Gij zult niet suffen op het werk.” Als je creatief wilt zijn, moet je soms je hoofd leeg hebben. Even niets doen kan nuttig en noodzakelijk zijn.”

Wel wil de organisatie laten zien hoe verschillend de tijd wordt besteed. „Sommige dingen lijken minder geschikt; werkgevers kunnen daarop inspelen. Ik ben zelf werknemer en werkgever tegelijk en zou niet zomaar boodschappen gaan doen in werktijd. Je kunt een duf moment best benutten. Donderdag wilde ik even nergens bij zijn met mijn hoofd; toen zag ik dat mijn bureau een rommeltje was en heb dat opgeruimd.”

Positief is bovendien de sociale kant, zegt hij. Zonder gesprekken bij de koffieautomaat zou het maar stil en kaal zijn in bedrijfsmatig Nederland.

„Werken moet ook leuk zijn”, bevestigt José van Lieshout, organisatieadviseur bij Arbo Unie. „We kunnen niet zonder informeel contact.”

Van Lieshout schrikt niet van de 23 minuten die dagelijks worden doorgebracht met suffen. „Mensen kunnen niet acht uur per dag op scherp staan. Je brein functioneert beter met momenten van rust. Soms dwalen je gedachten af en kom je daarna met iets heel slims. Bovendien - werkt iedereen precies acht uur per dag, of gebeurt dat ook rustig 23 minuten langer?”

Het woord bevalt haar niet. „Suffen klinkt alsof je regelmatig op een dag moet worden wakker gepord. Ik werk zelf in een bosrijke omgeving en mag graag eens naar buiten kijken. Je gedachten laten afdwalen, dat klinkt beter.”

Moeten werkgevers het suffen in goede banen leiden? „Als je dat gaat regelen, sla je door. Deze gedachten mag je hebben en die niet, dat zal niet lukken. Kijk hoe iemand functioneert en of hij afspraken nakomt, dat is belangrijker. Misschien presteert hij juist dankzij rustige momenten tussendoor.”