Het dodental is opgelopen tot 28, maar dat cijfer zal de komende dagen verder stijgen. Veel mensen worden nog vermist. De eilandengroep is getroffen door zeker 27 naschokken. Het Australische seismologische centrum waarschuwt voor het risico op meer zware bevingen in de komende dagen.Overlevenden die tussen de restanten van huizen en winkels naar voedsel zochten, vonden nieuwe lichamen. Bovendien zouden in Papoea-Nieuw-Guinea, dat aanvankelijk leek te zijn gespaard, toch vijf doden zijn gevallen. Onder de doden op de Salomonseilanden waren een bisschop en drie kerkgangers op het eiland Simbo, die om het leven kwamen toen hun kerk door het water werd overspoeld. Een 53-jarige Nieuw-Zeelander die op bezoek was in Gizo, verdronk toen hij zijn moeder probeerde te redden. Zij wordt nog vermist.

Terwijl de eerste hulpgoederen in Gizo en het nabijgelegen Munda arriveerden, voerden rampendeskundigen vluchten uit boven het gebied om een hulpplan voor de buitengebieden te kunnen opstellen. Luchtfoto’s toonden modderige kuststroken waar tussen het puin van weggevaagde hutten hier en daar nog een staketsel overeind was blijven staan. De deskundigen zeiden kapotte wegen en vliegvelden en in het water drijvende lichamen te hebben gezien.

Er is nog geen schatting gemaakt van het aantal vermisten. De eerste zorg geldt de overlevenden, die bij duizenden zonder eten en drinken bivakkeren op hoger gelegen gronden waar ze voor de tsunami naartoe zijn gevlucht. Woordvoerder Julian Makaa van de Dienst voor Nationale Rampenbestrijding zei dat in en rond Gizo, de hoofdstad van de getroffen provincie Western, zeker 916 huizen verloren zijn gegaan. Volgens het Rode Kruis zijn 2000 van de 7000 inwoners van Gizo dakloos geworden en is hun toestand precair door het gebrek aan eten en drinken.

Makaa zei dat de luchthaven is ontdaan van wrakhout en naar verwachting woensdag weer veilig zal worden verklaard voor gebruik. Het is de bedoeling dat er dan vanuit de hoofdstad Honiara drie medische teams -zes artsen en dertien verpleegkundigen- worden ingevlogen om behandelcentra voor de gewonden op te zetten in Gizo en Munda en op het eiland Taro.

De nieuwe tsunami, veroorzaakt door een zeebeving die zich ongeveer 40 kilometer van Gizo op een diepte van 10 kilometer beneden de zeebodem voordeed, heeft een debat losgemaakt over de vraag of peperdure waarschuwingssystemen die worden geïnstalleerd in antwoord op de tsunami van 2004 in de Indische Oceaan, hun geld wel waard zijn.

De tsunami van maandag volgde nog geen vijf minuten na de beving. De Amerikaanse deskundige Kerry Smith zei dat de systemen hooguit nut hebben voor gebieden die relatief ver van het epicentrum van een aardbeving af liggen. Waarschijnlijk kan het geld beter worden besteed aan voorlichting over hoe te handelen bij dreigende rampen en inspanningen om kustbewoners te bewegen permanent domicilie te kiezen op hoger gelegen gronden.

Maar Michael Rottmann, VN-coöordinator bij de aanleg van een waarschuwingssysteem in Indonesië, pleitte toch voor de systemen. Als die binnen tien minuten reageren, kunnen er volgens hem veel mensen worden gered. „Als je vijf minuten hebt en je krijgt een betrouwbare waarschuwing, dan kun je een heel eind komen een heuvel op of weg van het strand.”

Na de beving van maandag ging van Tokio tot Hawaï het alarm af, terwijl Australië voor alle zekerheid stranden langs zijn oostkust afsloot. Maar behalve op de Salomonseilanden deed zich nergens een tsunami van betekenis voor, mogelijk met uitzondering van Papoea-Nieuw-Guinea, waar het bericht dat een gezin van vijf mensen zou zijn verdronken nog niet kon worden bevestigd.