Terwijl haar populariteit in Duitsland, waar zij de grote coalitie aanvoert, te wensen overlaat, maakt zij onder haar Europese collega’s furore. Eind 2005 gaf zij op dat podium meteen al haar visitekaartje af door een cruciale bijdrage te leveren aan de onderhandelingen over de meerjarenbegroting van de Unie. In de beslissende fase lukte het haar het hardnekkig verzet van Polen te breken.Kortgeleden ervoer zij trouwens opnieuw dat deze partner nu eenmaal een lastige klant is binnen de club. Ze reisde naar president Kaczynski en moest langdurig op hem inpraten om zijn steun te verwerven voor de verklaring van Berlijn, die op 25 maart de wereld werd ingezonden ter gelegenheid van een halve eeuw samenwerking op het continent. De Pool bleef kritisch, want onmiddellijk na de publicatie van de boodschap bestempelde hij het daarin aangekondigde streven om in 2009 een hervorming van de spelregels van de EU tot stand te brengen als onrealistisch.

Angela Merkel neemt het voortouw. Zij is momenteel ook de enige die in de positie verkeert om dat te doen. De andere grote lidstaten bevinden zich in een overgangssituatie. In Frankrijk gaan de burgers binnenkort naar de stembus om de opvolger te kiezen van president Chirac. In Londen nadert eveneens een wisseling van de wacht. Premier Blair blijft aan tot na de EU-top in juni, daarna draagt hij het vaandel over aan huidig minister van Financiën Gordon Brown. Menigeen houdt er rekening mee dat die een uitgesproken eurosceptische koers zal varen.

Het voorzitterschap van Merkel gedurende de eerste helft van dit jaar is halfweg. We hebben inmiddels twee ontmoetingen van de hoogste politici achter de rug en daar kan zij met tevredenheid op terugkijken. Begin maart legden de regeringschefs onder haar regie in Brussel ambitieuze afspraken vast over het toekomstig energie- en klimaatbeleid, een terrein dat de laatste tijd boven aan het prioriteitenlijstje prijkt. Vervolgens vierden zij anderhalve week terug in Berlijn de vijftigste verjaardag van het eenwordingsproces en kondigden zij een deadline aan voor het vinden van een oplossing voor de crisis die voortvloeit uit het stranden van de grondwet.

De bondskanselier krijgt tot dusver prima rapportcijfers voor haar optreden aan het hoofd van de Unie. Veelzeggend in dat verband was vorige week in een debat in het Europees Parlement de interventie van de leider van de socialisten, haar landgenoot Schulz. Die is gewoonlijk, zoals hij zelf opmerkte, nogal karig met prijzende woorden aan het adres van de Duitse christendemocraten, maar ditmaal uit zijn mond niets dan lof voor de huidige nummer één van de CDU. „Ik zeg het niet gemakkelijk, maar nu toch wel: wij staan als fractie in het EP volledig achter u”, verzekerde hij. Merkel liep later naar hem toe en bedankte hem uitvoerig voor deze opstelling.

Alleen in Turkije lijkt ze het te hebben verbruid. De autoriteiten in Ankara ontvingen geen uitnodiging van haar om iemand af te vaardigen naar de festiviteiten in Berlijn en dat viel niet in goede aarde. Critici ginds beschouwen het verzuim als een teken dat zij de moslimnatie aan de Bosporus het liefst de toegang tot de EU ontzegt. En inderdaad, het is geen geheim dat haar partij een soort bevoorrecht partnerschap prefereert boven het volwaardige lidmaatschap voor deze kandidaat-toetreder.

Daar kwam bij dat Merkel op de jubileumtop aan Chirac een bierpul als afscheidscadeautje overhandigde met daarop een afbeelding die verwees naar de overwinning die Napoleon in 1799 op de Osmanen behaalde bij een veldslag in Egypte. Allesbehalve kies, vinden de Turken. Minister van Buitenlandse Zaken Gül benadrukte in een boze reactie dat zij zich beter met de toekomst dan met het verleden kan bezighouden.

De feestverlichting in Berlijn is gedoofd. Merkel pakt de draad van de stille diplomatie weer op. De belangrijkste testcase wacht namelijk nog. In juni moet zij met de regeringsleiders overeenstemming bereiken over het routeplan voor de onderhandelingen over een nieuw verdrag. Hoe ziet het tijdschema er precies uit en over welke onderwerpen wordt er straks gepraat? Dat zijn de vragen waarmee zij de komende weken aan de slag gaat. Het antwoord erop en de mate waarin zij bij haar collega’s elan weet te wekken voor het vervolgtraject bepalen het eindcijfer voor haar voorzitterschap.