Net na de IJsselbrug bij Kampen schuift een bakbeest van een trekker met indrukwekkend aanhangsel de N50 op. Het gevaarte valt op de Ramspolbrug ruim buiten de rechterrijbaan.Net na de brug, in de Noordoostpolder, moet de joekel van de weg af. Landbouwverkeer richting Emmeloord mag over de landweggetjes. Waarbij automobilisten met hun heilige koe ver de berm in moeten.

In Ens staan verbodsborden voor trekkers. Landbouwvoertuigen nemen hier het fietspad. Even later bij Tollebeek is het weer raak. Twee grote agrarische jongens wagen zich na elkaar op de provinciale weg. Een sliert auto’s erachter is het gevolg.

De zon schijnt, fietsers en wandelaars komen weer voor de dag. Tussen al het overige wegverkeer is het landbouwverkeer een beetje vreemde eend in de bijt. De omvang en snelheid van de vehikels nemen toe, maar de wegen waarover ze rijden veranderen niet mee. Dat zorgt volgens Veilig Verkeer Nederland voor onveilige situaties op plattelandswegen en -dorpjes.

Trekkers van 360 paardekrachten met een topsnelheid van 60 kilometer per uur die meer dan 30 ton aan de trekhaak slepen, zijn eerder regel dan uitzondering. Ze rossen op volle snelheid over de vaderlandse B-wegen.

Bijkomend probleem: Nederland is het enige land in de Europese Unie waar onervaren tienerchauffeurs met anonieme trekkers mogen deelnemen aan het verkeer. Daar komt met de invoering van het trekkerkenteken vanaf 2009 een einde aan.

In het Zeeuwse ’s-Gravenpolder bijvoorbeeld is het al jaren soebatten met het landbouwverkeer. Trekkers en karren moeten dwars door het dorp. Dit omdat de provinciale weg tussen ’s-Gravenpolder en Kapelle -de Bernhardweg- verboden is voor trekkers.

Vooral op de momenten dat er veel kinderen op straat zijn is het levensgevaarlijk in de smalle dorpsstraatjes. Toch wil de provincie Zeeland er niet aan om het landbouwverkeer over de Bernhardweg te sturen. „Je merkt direct dat automobilisten ander gedrag gaan vertonen”, zegt een woordvoerder van de provincie. „Snel proberen in te halen, of achter de trekker blijven hangen.”

In Zelhem en Doesburg in de Achterhoek mag landbouwverkeer wel op de provinciale weg. De trekkers zijn echter verplicht om uit te wijken naar speciaal aangelegde vluchthavens als er een sliert auto’s achter zit.

Veel gemeenten in Nederland komen met strengere regels voor landbouwverkeer. Zo mogen in het Overijsselse Weerselo geen trekkers op de nog nieuw aan te leggen rondweg.

In september vorig jaar sloot de gemeente Noordoostpolder negentien bruggen af voor landbouwverkeer. Trekkers en karren zouden gewoonweg te zwaar zijn. Na protest van boeren trok de gemeente de maatregel weer in.

In Uithuizermeeden, in het noorden van Groningen, zijn boeren nadrukkelijk betrokken bij de verkeersvraag. In samenwerking met LTO maakte de gemeente een kaart met alternatieve routes naar de boerenbedrijven. Agrariërs kunnen die kaart uitdelen aan hun toeleveranciers, zodat deze niet blindvaren op hun navigatiesysteem.

Een loonbedrijf in het Noord-Brabantse De Rips wijst de medewerkers op verantwoord rijgedrag. Probleem is vooral de bekende Middenpeelweg, officieel verboden voor landbouwverkeer. Dat moet over de parallelbaan, die daarvoor eigenlijk te smal is. Een fietser en een trekker kunnen elkaar eigenlijk niet passeren zonder dat een van beiden in de berm belandt.

In de spitsuren met veel schoolverkeer op de weg rijden verschillende trekkers toch over de Middenpeelweg. „Ik heb liever een bon dan dat ik zo’n fietsertje platrijd.”