„Daar kan ik niet aan tippen”, zegt de 30-jarige Lopez, een binnenhuisarchitecte met een gemiddelde lichaamsbouw. „Als je zoiets ziet denk je: Wauw, zo zou ik er ook wel uit willen zien.” Ultradunne etalagepoppen behoren in Spanje binnenkort tot het verleden, dankzij een initiatief van het ministerie van Gezondheid, dat zich zorgen maakt om de preoccupatie van veel meisjes en vrouwen met hun gewicht. Etalagepoppen met onrealistische lichaamsverhoudingen zijn tekenend voor een cultuur die zich te veel op het uiterlijk richt, meent de regering.Ze vond de grote Spaanse modeketens, waaronder Zara en Mango, bereid mee te werken aan het promoten van een gezonder beeld van het vrouwelijk lichaam. Voortaan zetten de winkels alleen nog maar poppen neer met maatje 38 of meer. Ook gaan kledingwinkels hun maatvoering op elkaar afstemmen, zodat vrouwen niet meer hoeven mee te maken dat bijvoorbeeld maat 38 in de ene winkel wel past, maar in een andere niet - waardoor ze niet zelden het gevoel krijgen dat ze te dik zijn.

De regering wil op deze manier korte metten maken met de gedachte dat superdun gelijkstaat aan hip, wat zou leiden tot het ontstaan van eetstoornissen. Ook de modewereld zelf komt gaandeweg tot het inzicht dat mager niet per se mooi is. Bij de grote modeshows in Madrid werden eind vorig jaar te dunne modellen van de catwalk geweerd, een initiatief dat ook in Milaan werd gevolgd.

Het lijkt misschien vreemd dat een dergelijk offensief juist in Spanje wordt genomen. Spanjaarden zijn niet overdreven dik of dun en van oudsher nemen ze vooral gezond mediterraan voedsel tot zich, zoals fruit, groente, vis en olijfolie. Maar zoals Spanje sinds de jaren ’70 van de vorige eeuw in economisch en cultureel opzicht een inhaalslag heeft gemaakt ten opzichte van de rest van Europa, zo krijgt het land net zozeer te maken met de valkuilen van de snelle, rijke consumptiemaatschappij.

De socialistische regering van Spanje, die zich eerder al sterk maakte voor controversiële kwesties als het homohuwelijk en bestrijding van huiselijk geweld, richt haar pijlen nu op de invloedrijke mode-industrie omdat die gevaarlijke ideeën en risicovol gedrag zou aanmoedigen.

„We willen een gezond schoonheidsideaal uitdragen”, zegt Angeles Heras, die zich voor het ministerie van Gezondheid bezighoudt met consumentenzaken. „Veel vrouwen voelen druk, niet alleen van de modewereld, maar ook van de samenleving, om zich te spiegelen aan schoonheidsidealen die onrealistisch zijn en zelfs ongezond.”

Om een beter idee te krijgen van de vormen van de Spaanse vrouw, trekt het ministerie van Gezondheid het land in om de maten van 8500 vrouwen tussen de 12 en de 70 jaar in kaart te brengen. De regering zet daarbij indrukwekkende technologische middelen in: hokjes die zijn uitgerust met een speciale laser die in dertig seconden 130 verschillende maten van een lichaam opneemt.

De uitkomsten van het onderzoek, dat eind dit jaar moet zijn afgerond, worden doorgegeven aan de Spaanse mode-industrie. De pasvorm van kleding zal daarna als het goed is steeds meer de lichaamsbouw van normale vrouwen weerspiegelen, in plaats van die van de broze popjes op de catwalk. Over vijf jaar moet de standaardisering van kleding volledig zijn ingevoerd.

Ook andere dan de grote modeketens hebben belangstelling getoond voor het programma, evenals Italië, zegt Heras. „Blijkbaar zijn we hiermee pioniers.” Naar schatting een op de vijf Spaanse vrouwen tussen de 13 en de 22 jaar lijdt aan een eetstoornis, zegt Gonzalo Morande, die leidinggeeft aan de afdeling eetstoornissen van het ziekenhuis Nino Jesus in Madrid. Anorexia en bulimia staken in Europa ongeveer twintig jaar geleden voor het eerst de kop op. Spanje was daarin volgens Morande iets later, maar het land heeft zijn achterstand op zijn Europese buren inmiddels ingelopen.

„Een van de merkwaardige dingen aan Spanje is dat als processen eenmaal in gang zijn gezet, ze ook heel snel plaatsvinden”, zegt hij. Morande is groot voorstander van de standaardisering van de kledingmaten. Jonge Spaanse vrouwen zijn in vergelijking met oudere generaties een stuk langer en forser door het veranderde eetpatroon, zegt hij.

Volgens Enrique Berbel, een psycholoog die werkt met anorexia- en bulimiapatiënten, zijn de mode-industrie en de door mooie mensen gedomineerde populaire cultuur slechts een deel van het probleem. Een andere belangrijke factor die buiten beschouwing blijft, is de Spaanse welvaart.

Volgens hem werkt het als volgt: door de snelle economische ontwikkeling van Spanje -arm ten tijde van de dictatuur van Francisco Franco, maar nu de achtste economie van de wereld- is een samenleving ontstaan waarin consumptiegedrag hoogtij viert, kunstmatige behoeftes worden gecreëerd en alom ontevredenheid heerst.

Jongeren hebben mobiele telefoons, maar ze willen liever een BMW, zegt hij. Hun frustraties daarover richten zich naar binnen. „Ik kan de dingen die ik wil niet krijgen. Ik kan de levensstijl die ik wil niet bereiken. Ik kan niet zijn wie ik wil zijn, maar ik kan wel mijn lichaam onder controle houden. Er zijn mensen die zo denken”, zegt Berbel.