Chronologie ontwikkelingen zelfbestuur Noord–Ierland
BELFAST/ST. ANDREWS (ANP/AFP) – De herinvoering van zelfbestuur in Noord–Ierland lijkt nabij nu de twee belangrijkste politieke partijen in het gebied overeenstemming hebben bereikt over het vormen van een regering. De leiders van de Unionistische DUP, Ian Paisley, en van het katkolieke Sinn Fein, Gerry Adams, zaten maandag voor het eerst bij elkaar aan tafel. Op 8 mei moet de nieuwe regering een feit zijn. Hier volgt een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen sinds 1998.
10 april 1998: Het zogeheten Goede–Vrijdagvredesakkoord wordt ondertekend, waarmee Noord–Ierland grote zelfstandigheid krijgt. De Assemblee voor Noord–Ierland, een 108 leden tellend parlement, wordt ingesteld. Noord–Ierland krijgt hiermee een semi–autonome overheid. Londen blijft nog wel een grote vinger in de pap houden. Verder worden in 1998 paramilitaire groepen opgeroepen zich te ontwapenen.Juni 1998: Partijen die het Goede–Vrijdagakkoord steunen, verwerven een meerderheid in het Noord–Ierse parlement. Leider David Trimble van de Ulster Unionistische Partij wordt gekozen als eerste minister. In augustus dreigt een bomaanslag door een Republikeinse splintergroepering, waardoor 29 mensen omkomen, roet in het eten te gooien.
April 1999: Londen en Dublin vragen het Iers Republikeins Leger (IRA) de wapens in te leveren. Eind 1999 draagt Londen de autoriteit over aan de semi–autonome overheid.
2000: Uit een rapport blijkt dat de IRA er niet in slaagt zich te ontwapenen. Het vredesproces dreigt spaak te lopen.
2001: Londen en Dublin komen met plannen om het vredesproces te redden. De IRA kondigt aan dat het doorgaat met ontwapenen. Trimble wordt herkozen als eerste minister.
2002: Het zelfbestuur van Noord–Ierland wordt opgeschort na beschuldigingen aan het adres van de IRA wegens vermeende spionage. Londen gaat Noord–Ierland voor onbepaalde tijd weer rechtstreeks besturen.
2003: Bij verkiezingen voor de Assemblee komen de Democratische Unionistische Partij (DUP) en Sinn Fein, dat sterke banden onderhoudt met de IRA, als winnaars uit de bus.
2005: Blair en Ahern verklaren dat de criminele activiteiten van de IRA het voornaamste obstakel zijn in het vredesproces. Sinn Fein–leider Gerry Adams roept de IRA op de gewapende strijd op te geven.
Oktober 2006: Blair en Ahern roepen Noord–Ierse partijen bijeen in St. Andrew in Schotland. De twee regeringsleiders leggen de partijen een reeks voorstellen voor. Ook komen Blair en Ahern met een routekaart die moet leiden tot het herstel van het Noord–Iers zelfbestuur in maart 2007.
November 2006: De partijen moeten hun kandidaten voor de hoogste politieke functies voordragen, maar de zitting in het Noord–Ierse parlementgebouw Stormont wordt onderbroken door een gewelddadige actie van een loyalist.
Januari 2007: Sinn Fein erkent in een speciale partijvergadering met overweldigende meerderheid het gezag van politie en Justitie.
30 januari 2007: De Britse en Ierse premiers kondigen aan dat er op 7 maart verkiezingen in Noord–Ierland zijn.
7 maart 2007: De DUP en Sinn Fein komen als winnaars uit de bus bij de verkiezingen met respectievelijk 36 en 28 zetels.
26 maart 2007: De partijen bereiken een akkoord over het vormen van een nieuwe regering. Ian Paisley en Gerry Adams ontmoeten elkaar voor het eerst persoonlijk en zitten aan dezelfde tafel.