De regering van president Felipe Calderon, die in december aantrad, heeft van de strijd tegen drugs een topprioriteit gemaakt. Duizenden Mexicaanse militairen en agenten houden zich nu bezig met het opsporen en inrekenen van drugsbendes. Het offensief moet duren tot het einde van Calderons ambtstermijn in 2012.De ordediensten betalen een hoge prijs voor hun inzet. Sinds januari hebben drugssmokkelaars al ongeveer zestig agenten vermoord. De Mexicaanse drugsscene kijkt niet op een moord meer of minder. Bij onderlinge afrekeningen kwamen dit jaar al meer dan 400 mensen om. Op de lichamen van twee slachtoffers zaten brieven vastgepind waarin de politie en verwanten van de slachtoffers werden bedreigd.

De regering gaat ervan uit dat ze nog een lange strijd voor de boeg heeft. „Het is normaal dat mensen schrikken”, zegt minister van Binnenlandse Zaken Francisco Ramirez. „De president heeft gezegd dat we op de lange termijn resultaat moeten boeken en dat de aanpak veel geld en veel mensenlevens zal kosten.”

President Calderon zelf en zijn familie hebben naar eigen zeggen ook bedreigingen gekregen. „We weten niet hoe echt ze zijn, maar dit zal ons niet tegenhouden onze plicht te vervullen”, reageerde het staatshoofd.

Maar critici nemen de inzet van het leger onder vuur. „Calderon kan het moeilijker krijgen dan verwacht”, waarschuwt professor Lorenzo Meyer van het Colegio de Mexico. „Nog nooit heeft een leger drugssmokkelaars in het zand doen bijten; zelfs het Amerikaanse leger in Afghanistan slaagt daar niet in.”

Meyer vindt dat de regering van Calderon te veel inzet op repressie en te weinig doet om drugsgebruikers te helpen of om witwasnetwerken op te rollen. Alternatieven als een gedeeltelijke legalisering van drugsgebruik wijst Calderon resoluut af.

Ook de VS doen volgens Meyer hun werk niet. Het grote buurland blijft de belangrijkste afzetmarkt van de Mexicaanse drugskartels. De meeste cocaïne die in de VS wordt verhandeld, komt van Mexicaanse smokkelaars. Die werken samen met drugsbendes in Colombia en in andere productielanden. De Mexicaanse kartels voeren ook grote hoeveelheden heroïne, amfitamines en marihuana uit naar de VS.

Experts geloven dat het extreme geweld dat het Mexicaanse drugsmilieu de voorbije jaren tekende, wijst op een interne oorlog over de controle van de drugsroutes naar de VS.

Voorlopig staat een groot deel van de Mexicanen achter de aanpak van Calderon. Bijna zes op de tien Mexicanen vinden dat de regering lof verdient voor haar strijd tegen de drugshandel, blijkt uit een opiniepeiling die het dagblad Reforma in februari uitvoerde. Driekwart van de Mexicanen heeft vertrouwen in de inzet van het leger.

Sinds Calderon aan de macht kwam, hebben de Mexicaanse ordediensten 2679 mensen gearresteerd die verdacht worden van drugssmokkel. Er werd bijna 2,5 ton cocaïne en 264 ton marihuana in beslag genomen. Op 15 maart werd in een huis in de hoofdstad 205 miljoen dollar gevonden bij een groep die chemische stoffen importeerde die bij de productie van drugs worden gebruikt. „Dat bedrag geeft een idee van de omvang van het beest waartegen de Mexicaanse staat het opneemt”, schreef columnist Ricardo Aleman in de krant El Universal.