„Nederland onderhandelt niet met ontvoerders"
KABUL/ROME (ANP) – De Nederlandse regering is tegen onderhandelingen met personen die Nederlanders zouden ontvoeren in het buitenland. Als dat wel het geval was, zou iedere journalist en hulpverlener vogelvrij zijn. Dat zei minister Verhagen (Buitenlandse Zaken) woensdag tijdens een persbijeenkomst op het NAVO–hoofdkwartier in de Afghaanse hoofdstad Kabul.
Aanleiding voor zijn opmerking was de ontvoering van een Italiaanse journalist door de Taliban. Daniele Mastrogiacomo en zijn tolk zijn onlangs na bijna twee weken gijzeling vrijgelaten na een ruil met vijf gevangen Taliban. Volgens Verhagen zijn deze Taliban echter niet vrijgelaten maar overgedragen aan de Italiaanse autoriteiten. Dat was hem tijdens zijn reis in Afghanistan duidelijk geworden.De Italiaanse viceminister van Buitenlandse Zaken, Ugo Intini, meldde woensdag in de Italiaanse Senaat evenwel dat de vijf Taliban door de Afghaanse autoriteiten zijn overgedragen aan de non–gouvernementele organisatie Emergency. Premier Romano Prodi dankte de humanitaire instantie woensdag voor de bemiddeling.
Het verhaal dat de journalist is ingeruild voor vastgenomen Taliban heeft onder journalisten en hulporganisaties tot onrust geleid. Er zouden zelfs journalisten het land hebben verlaten, omdat ze zich niet meer veilig voelen, aldus een diplomaat in Kabul.
De uitspraak van Verhagen over de Nederlandse insteek is opmerkelijk. Vorige week bepaalde een rechtbank in Zwitserland dat Artsen zonder Grenzen geen geld hoeft te betalen aan Nederland in verband met het betaalde losgeld voor Arjan Erkel. Nederland claimde ruim 7,5 ton terug omdat het zou gaan om een voorschot van het losgeld voor de werkgever van Erkel. AZG betaalde zelf nog eens 230.000 euro voor zijn vrijlating.
Verhagens voorganger Ben Bot bleef erbij dat Nederland alleen had betaald om AZG te helpen en spande een rechtszaak aan tegen het hoofdkantoor van de hulporganisatie. Maar volgens AZG lijkt het vonnis erop te duiden dat Nederland wel verantwoordelijk was voor de onderhandelingen en dus ook voor het losgeld. De motivering van de rechter is overigens nog niet openbaar gemaakt. Verhagen zei woensdag al dat hij het niet eens is met de uitspraak. Hij wil in hoger beroep en laat dat momenteel onderzoeken.
De indirecte onderhandelingen hebben ook in Italië tot discussie geleid. Minister van Defensie Arturo Parisi is volgens Italiaanse media bang dat met de ruil een „gevaarlijk precedent" is geschapen. Het overlaten van de onderhandelingen aan Emergency was volgens hem een „ernstige fout". „Dit stuurde een gevaarlijke boodschap aan de terroristen: laten we een Italiaan ontvoeren en onze eisen zullen worden ingewilligd".