Het proces tegen de voormalige sterke man van het Balkanland heeft vier weken stilgelegen wegens het zomerreces. De met zijn gezondheid kwakkelende verdachte kon een beetje op adem komen, maar had ook een hoop werk te verzetten omdat hij zichzelf verdedigt.

Aan de eerste getuige van de dag, de Kosovo-Albanees Muharrem Dashi, hoefden de door tijdgebrek geplaagde aanklagers weinig tijd te besteden. De rechters kregen de schriftelijke getuigenis van deze zogenoemde bis92 getuige overlegd. De aanklagers kunnen daarbij mogelijke onduidelijkheden in de tekst ophelderen door vragen te stellen aan de getuige. Ze maakten daar maandag geen gebruik van.

Milosevic mocht vervolgens de getuige persoonlijk aan de tand voelen. De verdachte is ongelukkig met dergelijke getuigen. Hij beticht het VN-hof ervan op die manier zijn spreektijd in te korten. De aanklagers hopen juist tijd te winnen met het indienen van schriftelijke verklaringen. Ze hebben van de rechters tot 13 september de tijd gekregen om het Kosovo-deel van het proces af te sluiten.

Naar verluidt hebben Geoffrey Nice en de zijnen nog een week of twee nodig om het eerste deel van het proces af te sluiten. Daarna zullen zij zich storten op het Bosnië- en Kroatië-deel van de aanklacht. Milosevic is misdaden tegen de mensheid en oorlogsmisdaden ten laste gelegd voor Kosovo, Kroatië en Bosnië. In dit laatste gebied zou hij zich schuldig hebben gemaakt aan genocide (volkerenmoord).

Voor het publiek was de tweede getuigenis van maandag interessanter. Op vragen van aanklager Geoffrey Nice vertelde Sadik Xhemajli hoe Servische militairen en politieagenten zeker 127 mannen onder wie ouderen, verstandelijk en lichamelijk gehandicapten neermaaiden in het dorp Izbica in Kosovo. „Ik zag met mijn eigen ogen hoe 39 mensen werden geëxecuteerd. Ouderen en gehandicapten, mensen met wandelstokken”, aldus Xhemajli. „Een vrouw die niet van de wagen af kon komen werd levend verbrand.” Ook schoten Serviërs Rahim Tahiri dood terwijl hij in zijn rolstoel zat. Zijn broer die hem duwde werd ook gedood. Beiden waren boven de zeventig.

Onder de slachtoffers bevonden zich volgens de getuige, die probeerde zoveel mogelijk mensen te identificeren voordat ze werden begraven, zeker acht verstandelijk gehandicapten. Later probeerden de Servirs de misdaad te verdonkermanen, verklaarde Xhemajli. Zij gebruikten een bulldozer of een graafmachine in een poging alle sporen van de graven te verbergen. Ze namen dekens, planken en zerken en staken die in brand. „Gelukkig kwamen er anderen die het vuur doofden”, zei de Kosovo-Albanees.

In de middag was het de beurt aan Milosevic om hem aan de tand te voelen. De getuige bewees een lastige klus te zijn voor de voormalige president, die nauwelijks een voet aan de grond leek te krijgen. Milosevic haalde zijn beproefde tactiek om uitspraken van getuigen te verdraaien en daar vervolgens vragen over te stellen uit de kast. De voormalige Joegoslavische president gebruikte ook weer veelvuldig vragen om de ’NAVO-agressie’ tegen zijn land aan de kaak te stellen. Verbrande lichamen in een tractor schreef Milosevic toe aan NAVO-bombardementen. Hij krijgt dinsdagochtend nog tien minuten om zijn kruisverhoor af te ronden. De aanklagers besteden vermoedelijk de rest van de week eveneens aan zogenoemde bis92 getuigen.

Reikhalzend wordt uitgekeken naar het medische rapport omtrent de gezondheidstoestand van Milosevic. Door ziekte van de verdachte hebben de rechters het proces al herhaaldelijk moeten opschorten en is er vertraging ontstaan. Een cardioloog heeft hem onderzocht en voorzittend rechter May zei maandag te vrezen dat de uitkomst van het onderzoek de snelheid van het proces kan beïnvloeden.