Malaise New Century illustreert onrust in VS
AMSTERDAM (ANP) - Het kan verkeren. Een jaar geleden was een aandeel van de Amerikaanse hypotheekverstrekker New Century op de beurs nog 40 dollar (bijna 31 euro) waard. Nu is dat nog 84 cent. De koersval van New Century geeft de problemen op de Amerikaanse hypotheekmarkt voor minderbedeelden goed weer. Of de Amerikaanse economie als geheel hierdoor grote schade zal oplopen, is nog de vraag.
New Century heeft de afgelopen jaren op grote schaal hypotheken verstrekt aan mensen met een lager inkomen. Deze groep is door de afkoelende huizenmarkt in de Verenigde Staten in de problemen gekomen. Nu al moeten honderdduizenden mensen hun huis uit omdat ze hun verplichtingen niet meer kunnen nakomen. De hypotheekverstrekker blijft vervolgens zitten met een huis dat onder de kostprijs van de hand wordt gedaan.Dat juist nu veel mensen hun verplichtingen niet kunnen nakomen, heeft diverse oorzaken. Het hangt voor een belangrijk deel samen met de hogere rente. Hypotheken in de Verenigde Staten worden -anders dan in Nederland- vaak voor een korte periode vastgezet. Als de rente in de tussentijd omhooggaat, werkt dat door in het bedrag dat mensen in de periode daarna moeten aflossen.
De gevolgen van de problemen in dit segment van de hypotheekmarkt waren dinsdag en woensdag op de beurzen duidelijk merkbaar. Behalve de hypotheekverstrekkers zelf gingen de koersen van andere bedrijven over een breed front omlaag. Beleggers zijn bang dat de problemen zullen doorwerken in de Amerikaanse economie als geheel. De afgelopen jaren gebruikten veel mensen de overwaarde van hun huis als onderpand voor allerlei aankopen. Dat kan gaan veranderen, waardoor de producenten van al die goederen minder afzetten.
Of dat ook werkelijk gaat gebeuren, is nog zeer de vraag, zegt Han de Jong, econoom bij ABN AMRO. Hij wijst erop dat de Amerikaanse economie (en niet alleen die) er als geheel niet slecht voorstaat. De rente is ondanks de verhogingen van de afgelopen twee jaar niet buitensporig hoog, de bedrijfswinsten zien er gezond uit en van een hoge inflatie is zeker geen sprake.
„De Amerikaanse economie heeft altijd veerkracht getoond. Het fundament onder een gezonde economie is nu zeker niet weggeslagen”, aldus De Jong. Wel is het volgens hem zo dat de afkoelende huizenmarkt in de VS de groei van de economie duidelijk afremt. Vorig jaar was dat al duidelijk te zien. De groei kwam toen door de afkoelende huizenmarkt 1 procentpunt lager uit.
De Jong wijst er wel op dat de problemen die nu duidelijk op de voorgrond komen, op andere manieren kunnen uitwerken. Ten eerste kan de financiële sector als geheel een knauw krijgen. Want behalve de mensen die een hypotheek afsluiten, lenen de hypotheekverstrekkers zelf ook. Als zij hun verplichtingen niet kunnen nakomen, kan dat als een olievlek doorwerken.
Op dezelfde manier kan ook de Amerikaanse huizenmarkt als geheel geraakt worden. De prijzen van de goedkopere huizen kunnen verder dalen als het aanbod plotseling groter wordt. Maar ook met duurdere huizen kan dat gebeuren. „Als mensen bij een stijgende rente ervoor kiezen het zekere voor het onzekere te nemen en een goedkoper huis kopen, kunnen er juist aan de bovenkant problemen ontstaan”, aldus De Jong.