Gesprekken over Kosovo mislukt
WENEN (AP) - Besprekingen over de toekomstige status van de Servische provincie Kosovo zijn zaterdag na een jaar definitief uitgelopen op een mislukking.
„Het spijt mij te moeten zeggen dat aan het eind van de dag de wil bij de partijen om van hun standpunten af te wijken ontbrak”, zei VN-gezant Martti Ahtisaari, die vorige maand met een plan kwam dat voorziet in onafhankelijkheid voor Kosovo, maar wel onder internationaal toezicht. „De verklaringen van de partijen over Kosovo bevatten geen enkele overeenkomst.”Ahtisaari zei dat het geen zin heeft om de onderhandelingen te verlengen, omdat de twee partijen (de Albanees-Kosovaarse leiders en de Servische regering) nog altijd lijnrecht tegenover elkaar staan. Volgens het plan van de Finse oud-premier Ahtisaari zou Kosovo een staat worden met een eigen vlag, volkslied, leger en grondwet, maar wel onder internationaal toezicht blijven staan. De Servische minderheid zou de bevoegdheid moeten krijgen om zijn zaken zo veel mogelijk zelf te regelen en in staat gesteld moeten worden zijn eigen cultuur te behouden.
De Servische president Boris Tadic noemde het idee dat Kosovo onafhankelijk wordt na afloop van de besprekingen onacceptabel en onverdraaglijk en premier Vojislav Kostunica zei dat het plan van Ahtisaari in strijd is met het internationaal recht. De Kosovaars-Albanese leiders lieten eerder deze week weten het plan uiteindelijk wel te accepteren, maar ook zij zijn niet enthousiast, omdat het Kosovo net geen volledige onafhankelijkheid biedt.
De Kosovaarse president Fatmior Sejdiu maakte duidelijk dat echte onafhankelijkheid voor de Kosovaarse Albanezen uiteindelijk de enige acceptabele optie is. Maar volgens de premier van Kosovo, Agim Ceku, biedt het plan van Ahtisaari Kosovo wel degelijk onafhankelijkheid. Sejdiu zei ook dat de leiders van Kosovo „een zeer pijnlijk compromis” hadden gesloten, door ermee in te stemmen dat de Servische minderheid veel zaken zelf mag regelen.
„U had de discussies de afgelopen weken eens moeten horen”, zei een geprikkelde Ahtisaari nadat de in de Oostenrijkse hoofdstad Wenen gevoerde onderhandelingen definitief waren mislukt tegen journalisten.
Kostunica gaf tijdens het overleg een verklaring uit waarin hij alle landen opriep te voorkomen dat Servië 15 procent van zijn grondgebied kwijtraakt, waardoor volgens hem de basis van de internationale rechtsorde in gevaar zou worden gebracht. Ultranationalisten in Servië hebben gedreigd in opstand te komen als Kosovo onafhankelijk wordt, maar Tadic zei zaterdag dat Servië net als het tot op heden heeft gedaan zich ook in de toekomst van geweld zal onthouden.
Het is nu aan de VN-Veiligheidsraad om uiteindelijk te beslissen wat er met Kosovo, dat sinds 1999 een VN-protectoraat is, moet gebeuren, maar ook daar heerst verdeeldheid. De Verenigde Staten en de Europese Unie steunen het plan van Ahtisaari, maar Rusland, een bondgenoot van Servië, heeft het voorstel bekritiseerd.
Toekomst Kosovo
-Albanees Kosovaarse leiders en Servische regering nog altijd lijnrecht tegenover elkaar.
-Ahtisaari: Onderhandelingen verlengen heeft geen zin.
-Toekomst Servische provincie in handen VN Veiligheidsraad.