Door de aanleg van de nieuwe spuisluizen kan overtollig water uit het IJsselmeer sneller onder vrij verval in de Waddenzee worden gespuid. Nu gebeurt dat nog via twee complexen van spuisluizen aan beide uiteinden van de Afsluitdijk.Studies naar de gevolgen van klimaatsverandering voor het IJsselmeergebied voorspellen een grotere aanvoer van water via de IJssel en een stijging van de zeespiegel, zo zegt Rijkswaterstaat. Met de huidige sluizen wordt het volgens de organisatie op den duur onmogelijk het IJsselmeerpeil te handhaven, de kans op wateroverlast te beperken en het risico op overstromingen binnen de wettelijke normen te houden.

Rijkswaterstaat wil daarom de spuicapaciteit in de Afsluitdijk uitbreiden. Bij de nieuwe spuisluizen komt ook een vispassage om de trek van vissen van zout naar zoet water bij de Afsluitdijk makkelijker te maken.

In het eerste deel van het milieueffectrapport voor dit project is aangetoond dat de knik in de Afsluitdijk ten westen van Kornwerderzand de geschiktste plaats is voor de nieuwe spui. Op deze locatie zijn de grootste waterstandsverschillen tussen IJsselmeer en Waddenzee te verwachten, zodat er extra efficiënt kan worden gespuid, zo zegt Rijkswaterstaat.

De staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat en Gedeputeerde Staten van Friesland en Noord-Holland zijn akkoord gegaan met de voorlopige locatiekeuze. Rijkswaterstaat moet van de overheden ook kijken naar mogelijkheden voor alternatieve energieopwekking bij de nieuwe spuisluizen.