Het gaat niet goed met het onderwijs in Nederland. Rekenen en taal bijvoorbeeld: de kinderen op de basisschool leren het niet meer goed. Onlangs heeft de Onderwijsraad daar de vinger nog weer eens bij gelegd. Gelukkig zijn er nog een heleboel gemotiveerde en enthousiaste leerkrachten, maar de manier waarop tegenwoordig geleerd moet worden deugt van geen kant.We kennen in dit land het zogenoemde nieuwe leren. Bij deze manier van onderwijzen is de aandacht verschoven van kennis naar vaardigheden en, in de tweede plaats, van klassikaal en frontaal onderwijs naar werken in groepjes. Kinderen moeten tegenwoordig voortdurend werkstukjes maken, spreekbeurten houden, groepswerk verrichten, en zo meer. In de klas worden leerkrachten gedwongen om veel te doen aan de zogenoemde activerende didactiek.

De resultaten van al dit gedoe, en dat kan ieder op zijn klompen aanvoelen, vallen niet mee. De kennis gaat pijlsnel achteruit en concentratie en ijver worden niet meer beloond. Alles bij elkaar een uiterst belabberde situatie, die ook doorwerkt in de resultaten op de scholen. Die gaan gewoon omlaag. Veel kinderen kunnen bijvoorbeeld niet meer goed zinnen ontleden, om maar iets te noemen. Anderen kunnen niet meer goed rekenen. Daar zijn immers rekenmachines voor!

Amper beproefd
Onlangs stond in deze krant een pleidooi voor nieuwe wegen in het onderwijs (RD 26 februari 2007). De schrijver van dat stuk bepleit allerlei herverdelingen tussen „basisschool, voorgezet onderwijs en beroepsonderwijs.” Kortom, er moet maar eens flink gereorganiseerd gaan worden.

Ik ben elke keer weer verbaasd over zulke verouderde inzichten. De achterliggende jaren is het onderwijs op allerlei manieren aangepast, geherstructureerd en overhoopgehaald. De ene herverdeling volgde op de andere. Leerkrachten werden er soms ziek en moedeloos van. Oude en beproefde manieren van onderwijzen werden ingeruild voor allerlei moderne inzichten die nog amper beproefd waren. Verandering, op allerlei manieren, was het parool.

Veel heeft het echter niet opgeleverd. Integendeel. Het wordt alleen maar minder. Laten we daarom ophouden met dergelijke dwaze gedachten. Het onderwijs heeft in de eerste plaats rust nodig. Bovendien is het belangrijk dat allerlei vernieuwingen op de scholen weer worden teruggedraaid. Kinderen moeten gewoon weer dingen gaan leren.

Ik zal de dag prijzen waarop ik merk dat enthousiaste leerkrachten klassikaal (liefst in de oude rijen) kinderen weer dingen leren, vertellen en inscherpen omdat die belangrijk zijn. Graag roep ik ouders en leerkrachten op om hier nu eens de schouders onder te zetten. We moeten gewoon terug naar het oude, traditionele onderwijs van zeg maar veertig jaar geleden.

Uiteraard kunnen we dan een enkele nuttige vernieuwing, zoals meer aandacht voor onderlinge verschillen tussen leerlingen, wel behouden. Maar met al dat moderne geklets schieten we niets op. Laten we terugkeren naar kennis, orde, regelmaat, kleinschaligheid, vakmanschap en rust in de scholen. Hoe eerder hoe liever. Er zijn inmiddels al te veel slachtoffers gevallen door al dat vernieuwende gedoe.

De auteur is predikant van de gereformeerde gemeente te Amersfoort.